İsviçre’de büyük şirketlerin insan hakları ve çevreye verdikleri zararlardan hukuki olarak sorumlu tutulmasını isteyen “Şirket Sorumluluğu İnisiyatifi” (Konzernverantwortungsinitiative), ikinci kez halk oylamasına sunulmak üzere dev bir destekle yeniden gündemde. Girişim komitesi yalnızca dört ayda 287.164 imzayı toplayarak inisiyatifi devlet sekreterliği ( Bundeskanzlei) teslim etti.

OKUMA SÜRESİ: 3 DAKİKA

2020’DE HALK “EVET” DEMİŞTİ, AMA…

2020 yılında yapılan ilk oylamada halk çoğunluğu inisiyatife destek vermiş ancak kanton çoğunluğu sağlanamadığı için teklif reddedilmişti. O dönem 18 milyon Frank’lık bütçesiyle son yılların en sert siyasi kampanyalarından biri yaşanmış, kilise ve sivil toplum kuruluşları aktif şekilde destek vermişti. Hatta dönemin Adalet Bakanı, bugünün Federal Başkanı Karin Keller-Sutter, tarafsızlığını yitirdiği gerekçesiyle sert eleştirilere hedef olmuştu.

“YALNIZCA DEV ŞİRKETLERİ KAPSAYACAK”

Yeni inisiyatifte kapsam daha daraltıldı. Küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) ile tedarik zincirindeki firmalar bu kez inisiyatifin dışında tutuldu. Yasa yalnızca yıllık cirosu 450 milyon Frank’ı aşan ve 1000’den fazla çalışanı bulunan çok uluslu şirketleri kapsıyor. Özellikle hammadde sektörüne, yani Glencore gibi dev şirketlere daha sıkı yükümlülükler getirilmesi hedefleniyor.

“14 GÜNDE 180 BİN İMZA” VURGUSU ELEŞTİRİLDİ

Girişim komitesi, kampanyanın ilk 14 gününde 180.000’in üzerinde imza toplandığını belirtti. Ancak imzaların toplamda dört ayda toplandığı gerçeği, kampanyada kullanılan bazı afişlerde “14 günde 287.000 imza” gibi algı oluşturacak görsellerle sunulunca, kamuoyunda kafa karışıklığı yarattı. Komite üyelerinden biri, görsellerin “yanıltıcı olabileceğini” kabul etti ancak rakamların kasıtlı olarak çarpıtıldığını reddetti.

YENİDEN DÜZENLENEN KAPSAM: “LEX GLENCORE” VURGUSU

Yeni inisiyatif özellikle Glencore gibi büyük hammadde şirketlerini hedef alıyor. İsviçre’nin Zug ve Cenevre gibi şehirlerinde merkezlenen bu şirketlerin, çevresel ve sosyal zararları karşısında hesap vermesi isteniyor. “Lex Glencore” olarak adlandırılan bu düzenleme, sektöre özel daha sıkı kurallar getirilmesini öngörüyor.

EKONOMİ DÜNYASINDAKİ TEPKİLER DAHA ILIMLI

2020’deki ilk girişimde sert muhalefet sergileyen iş dünyası, bu kez daha temkinli ve sessiz. Zira önerilen düzenleme tüm şirketleri değil, yalnızca belli bir büyüklüğün üzerindekileri kapsıyor.

“İSVİÇRE AVRUPA’DA GERİDE KALMAMALI”

İnisiyatifin destekçileri arasında yer alan merkez partili Ulusal Meclis Üyesi Stefan Müller-Altermatt, İsviçre’nin Avrupa’daki gelişmelere ayak uydurması gerektiğini belirtti:

“İsviçre, Avrupa’da şirket sorumluluğu olmayan tek ülke konumunda kalmamalı. Eğer bir şirket çevreyi kirletiyor, insan yaşamını tehlikeye atıyorsa bunun hesabını vermeli. Kısa sürede bu kadar yüksek imza toplanması, halkın bu konudaki duyarlılığını açıkça gösteriyor.”

YENİ OYLAMA 2025’TE

Toplanan imzaların ardından girişimin 2025 yılında yeniden halk oylamasına sunulması bekleniyor. İsviçre kamuoyunda güçlü yankı uyandıran bu girişimin, ikinci seferde başarıya ulaşıp ulaşamayacağı şimdiden merak konusu.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Ekrem İmamoğlu’nun özgürlüğü ve erken seçim taleplerini dile getiren imza kampanyasına devam ediyor. Kampanya, özellikle bayram dönemi boyunca büyük bir ilgi gördü. CHP’nin il başkanları, kampanyanın daha da büyüyeceğini ve bayram sonrası dönemde desteğin artacağını belirtiyor.

Kampanyanın Hedefi: 27 Milyon İmza

CHP, Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından başlattığı imza kampanyasında, hem İmamoğlu’nun özgürlüğü hem de erken seçim çağrısını gündeme taşıyor. CHP Genel Başkanı Özgür Özel, kampanyada 27 milyon imza toplamayı hedeflediklerini açıkladı. Kampanya sürecinde bayram döneminde elde edilen yoğun ilgi, CHP’li il başkanları tarafından önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor.

İlk Aşama: 15 Milyon İmza

İmamoğlu’nun cumhurbaşkanlığı seçiminde aldığı 15 milyon oyu hatırlatan CHP’li yetkililer, bu 15 milyon kişiye ulaşarak kampanyayı genişletmeyi hedefliyor. Kampanyanın daha fazla insana ulaşabilmesi için, İmamoğlu’na oy verenlerin çevrelerine de kampanyayı duyurmaları isteniyor. Bayram sonrası çalışmaların daha da artırılacağı belirtiliyor; bu kapsamda şehir merkezlerinde stantlar kurulması, ev gezmeleri ve kapı kapı imza toplanması planlanıyor.

Çeşitli İmza Toplama Yöntemleri

İmza toplama süreci yalnızca saha çalışmalarıyla sınırlı kalmıyor. Yurttaşlar, internet üzerinden de imza verebiliyor. Partinin il ve ilçe başkanlıklarına başvurarak imza verebileceği gibi, evlerinden çıkamayan vatandaşlar için ev gezileri yapılması da planlanıyor. Ayrıca dijital imza toplama yöntemleri de devrede. Kampanyaya katılmak isteyenler, https://chp.li/imzakampanya adresinden form doldurarak dijital ortamda imza verebilirler.

Çıktı alarak imza toplayanlar, topladıkları imzaları dijital ortamda imza@chp.org.tr adresine gönderebilirler. Ayrıca fiziki olarak topladığınız imzaları, bulunduğunuz yerdeki il ve ilçe örgütlerine teslim edebilir veya CHP Genel Merkezi’ne, Söğütözü, Anadolu Blv No:12, 06510 Çankaya/Ankara adresine postalanabilir.

CHP ÖN SEÇİMİNİ İMAMOĞLU KAZANDI

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), cumhurbaşkanı adayını belirlemek için Pazar günü gerçekleştirdiği ön seçimin ardından Ekrem İmamoğlu’nu resmen aday olarak ilan etti. Türkiye genelinde 81 il ve 973 ilçede sandıklar kuruldu. CHP üyelerinin yanı sıra, “dayanışma sandıkları” aracılığıyla toplam 14,8 milyon kişinin oy kullandığı bildirildi.

CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Saraçhane’de düzenlenen mitingde yaptığı açıklamada, parti üyelerinin yüzde 92,5’inin İmamoğlu’na destek verdiğini belirtti.

İMAMOĞLU CEZAEVİNDE, ADAYLIĞI GEÇERLİ Mİ?

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, 19 Mart’ta “yolsuzluk” ve “terör” suçlamalarıyla gözaltına alınmış, 23 Mart’ta ise çıkarıldığı mahkemece tutuklanarak Marmara (Silivri) Cezaevi’ne gönderilmişti.

Avukatı Fikret İlkiz, İmamoğlu’nun yolsuzluk iddiaları nedeniyle tutuklandığını ancak terör suçlamalarına yönelik tutuklama talebinin reddedildiğini belirtti.

TUTUKLANMAK ADAYLIĞINA ENGEL Mİ?

Anayasaya göre, cumhurbaşkanı adayı olabilmek için şu şartlar aranıyor:
✔️ Üniversite mezunu olmak
✔️ 40 yaşını doldurmuş olmak
✔️ Kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararına sahip olmamak

İmamoğlu hakkında şu ana kadar kesinleşmiş bir yargı kararı bulunmadığından, adaylığı ve seçilmesi önünde yasal bir engel yok.

DİPLOMA İPTALİ SORUN YARATIR MI?

İstanbul Üniversitesi, 18 Mart’ta Ekrem İmamoğlu’nun diplomasını iptal etti. Ancak bu karar, İmamoğlu’nun adaylığını hemen etkilemiyor. Hukuk ekibi, karara karşı İdare Mahkemesi’ne itiraz etti ve sürecin Anayasa Mahkemesi ile Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne taşınabileceğini belirtti.

Eğer mahkemeler diplomanın iptalini onaylarsa, İmamoğlu’nun adaylığı tehlikeye girebilir. Nihai kararı ise Yüksek Seçim Kurulu (YSK) verecek.

SONRAKİ SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?

📌 CHP, İmamoğlu’nun adaylığını resmi olarak YSK’ya sunacak.
📌 Mahkemeler, diplomanın geçerliliği konusunda karar verecek.
📌 Eğer seçim sürecinde İmamoğlu’na siyasi yasak gelirse, adaylığı düşebilir.

Şu anki durumda, tutuklu olmasına rağmen Ekrem İmamoğlu’nun cumhurbaşkanı adayı olması önünde bir engel bulunmuyor. Ancak hukuki süreç kritik rol oynayacak.