Bern, 20 Kasım 2025 – İsviçre Federal Çocuk ve Gençlik Komisyonu (EKKJ), çocuklara yönelik genel sosyal medya yasaklarına karşı olduğunu açıkladı. Komisyona göre bu tür yasaklar, hem çocukların hem de ebeveynlerin hareket alanını gereksiz yere daraltıyor.

Komisyon tarafından yayımlanan pozisyon belgesinde, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin yalnızca korunma hakkını değil, aynı zamanda bilgiye yaşa uygun erişim, eğitim hakkı ve dijital ortamlara katılım hakkı gibi temel özgürlükleri de güvence altına aldığı vurgulandı.

EKKJ: “Riskler kadar fırsatlar da görülmeli”

EKKJ, çocuklar ve gençlerle birlikte medya kullanımına ilişkin açık kurallar ve rehberler geliştirilmesi gerektiğini savunuyor. Komisyona göre tüm taraflar, sosyal medyanın risklerini tanıdığı kadar avantajlarını ve sunduğu fırsatları da değerlendirebilmeli.

Ayrıca EKKJ, büyük çevrimiçi platformların daha sıkı biçimde düzenlenmesi gerektiğini de dile getiriyor.

Kantonlarda farklı uygulamalar

Son dönemde bazı kantonlarda telefon ve sosyal medya yasakları yeniden tartışma konusu oldu.

• Nidwalden Kantonu’nda, 2025/2026 eğitim yılının başlangıcından bu yana mobil telefonlar ve diğer dijital cihazlar okullarda tamamen yasak.
• Solothurn Kantonu’nda ise yasak kararı her okulun kendi inisiyatifine bırakılıyor.

Komisyon, bu tartışmalar devam ederken çocukların dijital dünyadan tamamen uzaklaştırılmasının doğru olmadığını, bunun yerine bilinçli ve güvenli bir kullanımın teşvik edilmesi gerektiğini vurguluyor.

Eylül ayında, aranan kişilere ilişkin duyurularda ten rengi bilgisinin kullanılmasının kaldırılması kararı alınmıştı. Ancak karar, güvenlik birimleri ile siyasi çevrelerden ciddi eleştiriler alınca Adalet Bakanı Beat Jans geri adım atıldığını açıkladı.

Ulusal arama veri tabanı için yeni sınıflandırma hazırlanıyor

Federal Hükümet’ten yapılan açıklamada, Federal Polis Dairesi’nin (Fedpol) kanton polis teşkilatlarıyla birlikte ten rengi bilgisini ulusal arama veri tabanına yeniden dâhil edeceği duyuruldu. Aynı zamanda kişi tanımlama kategorilerinin modernize edilerek daha güncel bir yapıya kavuşturulacağı belirtildi.

Bakan Jans, bu bilginin uygulamada zaten çok sınırlı kullanıldığına dikkat çekerek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Ulusal arama sistemindeki kayıtlara baktığımızda, aranılan kişilerle ilgili duyuruların yüzde 1’inden daha azında ten rengi yer alıyor.”

Kantonlardan net talep: Bilgi kaybı kabul edilemez

Geri dönüş kararı, kasım ayı başında kantonlarla yapılan istişare toplantısının ardından alındı. Kanton polislerinin büyük çoğunluğu, ten renginin bir tanımlama unsuru olarak kullanılmaya devam edilmesi gerektiğini savundu. Ayrıca mevcut tanımlama sınıflarının güncellenmesi gerektiğine de dikkat çektiler.

Jans, hedefin güvenlik birimlerinin işini kolaylaştırmak olduğunu ifade ederek şunları söyledi:
“Amacımız veri doğruluğunu yükseltmek, böylece aramaların etkinliğini ve verimliliğini artırmak.”

Karar sonrası tartışmalar büyümüştü

Ten rengi bilgisinin eylül ayında kaldırılması, özellikle güvenlik çevrelerinden ve bazı siyasi kesimlerden sert tepki çekmişti.

SVP Ulusal Konsey Üyesi Mauro Tuena, kararı eleştirerek şu ifadeleri kullanmıştı:
“Bu karar mutlaka geri alınmalıydı. Böyle uygulamalar güvenliği riske atıyor.”

SVP’li Ulusal Konsey Üyesi Nina Fehr Düsel ise,
“Siyasi doğruculuk uğruna güvenliğin zayıflatılmasını ürkütücü buluyorum.”
diyerek tepkisini dile getirmişti.

Aargau kantonunun Dottikon köyünde bir okul otobüsünde yaşanan ağır şiddet olayı, bölge halkında endişe ve tepkiye yol açtı. 10 yaşındaki Selim K.’nın 11 yaşındaki Ilias M.’yi defalarca darp ederek bayıltması üzerine polis, okul yönetimi ve aileler harekete geçti. Olaydan sonra okul, saldırgan çocuğun başka bir okula alınmasına karar verdi.

Olayın Ayrıntıları

Olay, öğrencilerin okul çıkışı eve döndüğü sırada servis otobüsünde yaşandı. Tanık ifadelerine göre Selim K., tartışmanın ardından Ilias’a art arda yumruk ve tekmelerle saldırdı. Saldırı özellikle baş bölgesini hedef aldı ve Ilias kısa sürede bilincini kaybederek otobüsün zeminine yığıldı.

Bazı öğrencilerin saldırıyı durdurmak yerine Selim’i “devam et” diye teşvik ettiği yönündeki iddialar toplumdaki tepkiyi büyüttü. Olayın geçtiği noktanın Dottikon’daki Sternenplatz durağı olduğu kaydedildi.

Ilias ambulansla hastaneye kaldırıldı, beyin sarsıntısı şüphesiyle bir gece gözetim altında tutuldu.

Mağdur Ailenin Attığı Adımlar

Ilias’ın ailesi olaya hızlı ve kararlı bir şekilde müdahil oldu:

• Polise resmi şikâyet: Aile, Selim hakkında resmî suç duyurusunda bulundu.
• Tıbbi raporlar soruşturma dosyasına eklendi: Hastanenin beyin sarsıntısı şüphesi içeren raporu polis tarafından dosyaya alındı.
• Okul ve otobüs firmasıyla temasa geçildi: Güvenlik eksikliği, geç müdahale ve gözetim zafiyeti nedeniyle açıklama talep ettiler.
• İmza kampanyası başlatıldı: Diğer velilerle birlikte okul yolunda ve servis araçlarında güvenliğin artırılması için kampanya yürütüldü.
• Psikolojik destek başlatıldı: Aile, Ilias’ın maruz kaldığı travmanın etkilerini azaltmak için uzman desteği aldı.

Anne, “Bu yalnızca bizim çocuğumuzun değil, tüm öğrencilerin güvenliği meselesi. Gereken ne varsa sonuna kadar takip edeceğiz.” dedi.

Saldırgan Çocuğun Ailesinin Açıklamaları

Selim’in ailesi, olay sonrası kamuoyuna yaptıkları açıklamada kendi açılarından önemli noktaları dile getirdi:

• Aile yaklaşık bir yıl önce Türkiye’den İsviçre’ye geldi: Aile, İsviçre’ye yeni uyum sağlamaya çalıştıklarını ve Selim’in dil yetersizliği nedeniyle zorlandığını belirtti. Bu bilgi özellikle Blick’in aileyle yaptığı röportajda yer aldı.
• Kışkırtıldığını iddia ettiler: Aile, Selim’in olaydan hemen önce Ilias tarafından sözlü olarak kışkırtıldığını öne sürdü. Bu iddia mağdur aile tarafından kesin şekilde reddedildi.
• Dışlanma ve uyum zorluklarına dikkat çektiler: Aileye göre Selim, Almanca bilmediği için zaman zaman dışlanmış hissediyor ve bu durumu daha önce okul ile paylaşmışlardı.
• Bazı çocukların saldırı sırasında Selim’i teşvik ettiği iddiası: Aile, otobüste bulunan bazı öğrencilerin Selim’i tahrik ettiğini savundu.
• Sorumluluğu kabul ettiler: “Selim’in yaptığını mazur göremeyiz, bu yanlıştı. Ancak olayın hazırlanışında birden fazla etken var.” açıklaması yapıldı.
• Psikolojik destek başlatıldı: Selim’in de yaşananlardan duygusal olarak etkilendiği ve profesyonel destek almaya başladığı açıklandı.

Okulun Kararı

Olay sonrası okul yönetimi hızlı bir şekilde harekete geçti:

• Selim K.’nın başka bir okula nakledilmesine karar verildi.
• Yönetim, kararın hem iki aile arasındaki gerilimi önleme hem de Selim’e kontrollü bir yeni başlangıç fırsatı verme amacı taşıdığını açıkladı.
• Okul, otobüs güzergâhlarında ve duraklarda güvenlik önlemlerinin artırılması için kantonla koordinasyon başlattığını duyurdu.

Soruşturma Sürüyor

Polis; otobüs kameraları, tanık ifadeleri, sağlık raporları ve okulun iç değerlendirmeleriyle kapsamlı bir inceleme yürütüyor. Olayın nasıl bu noktaya geldiğinin netleşmesi için tüm taraflarla görüşmeler devam ediyor.