İngiltere’de eczaneler, “Pille Danach” (ertesi gün hapı) uygulamasında köklü bir değişikliğe gidiyor. Yeni düzenlemeyle kadınlar, bu acil durum ilacına artık ücretsiz ve doktor reçetesi olmadan ulaşabilecek. Karar, ülke genelinde hem sağlık çevrelerinde hem de kamuoyunda geniş yankı uyandırdı.

Yetkililer: Kadın Sağlığında Tarihi Bir Dönüm Noktası

İngiltere Ulusal Sağlık Servisi (NHS) uygulamanın, kadınların doğum kontrolüne erişimini kolaylaştırmak ve istenmeyen gebeliklerin önüne geçmek amacı taşıdığını açıkladı.

NHS Ulusal Kadın Sağlığı Klinik Direktörü Dr. Sue Mann, kararı “seks sağlığı hizmetlerinde 1960’lardan bu yana en büyük dönüşüm” olarak nitelendirdi.
Community Pharmacy England CEO’su Janet Morrison ise, “Acil kontrasepsiyonun eczaneler üzerinden sunulması, ülke çapında erişimi genişletmek açısından harika bir adım” ifadesini kullandı.

British Pregnancy Advisory Service (BPAS) CEO’su Heidi Stewart da duyuruyu memnuniyetle karşıladıklarını belirterek, “Kadınların üreme sağlığına erişiminde büyük kolaylık sağlanıyor; ancak eczacıları destekleyecek uygun finansman ve eğitim de şart” dedi.

Destekleyenler: Erişimde Eşitlik Sağlanacak

Sağlık Bakanı Stephen Kinnock, kararın “üreme bakımına erişimi engelleyen bariyerleri ortadan kaldırdığını” söyledi. Kinnock, uygulamanın etkili olabilmesi için “yerel düzeyde güçlü destek ve koordinasyon” gerektiğini de vurguladı.

Sağlık örgütleri, düzenlemenin özellikle düşük gelirli kadınlar ve gençler için eşitlikçi bir adım olduğunu, doktor randevusu zorunluluğunun kalkmasının da acil durumlarda zaman kazandıracağını ifade ediyor.

Eleştiriler: “Sorumluluk Bilincini Zayıflatabilir”

Karar, bazı çevrelerce temkinli karşılandı. Dr. Wendy Taylor, İngiltere Yerel Yönetimler Birliği Sağlık ve Refah Komitesi Başkanı olarak yaptığı açıklamada, uygulamanın “doğru yönde bir adım” olduğunu ancak “yerel yönetimlerin finansman ve hizmet entegrasyonu konusunda netliğe ihtiyaç duyduğunu” belirtti.

Bazı muhafazakâr ve dini gruplar ise uygulamayı “toplumsal sorumluluk bilincini zayıflatacak” bir adım olarak yorumladı. Sosyal medyada yer alan tepkilerde, “devletin yanlış bir mesaj verdiği” ve “doktor kontrolünün kaldırılmasının sağlık riskleri yaratabileceği” yönünde yorumlar öne çıktı.

Toplum İkiye Bölündü

Uzmanlara göre, uygulama kısa vadede istenmeyen gebeliklerin azalmasına, uzun vadede ise cinsel sağlık bilincinin artmasına yol açabilir. Ancak tartışmanın, üreme hakları ve bireysel sorumluluk dengesi ekseninde bir süre daha devam etmesi bekleniyor.

Zürih – 1 Kasım 2025 | Özel Haber
Kasım ayıyla birlikte Orta Avrupa’da kış lastiği dönemi resmen başladı. Avusturya ve Almanya sürücülere sert yaptırımlar uygularken, İsviçre’de yasal zorunluluk olmamasına rağmen kış koşullarına uygun lastik takmayanlar ciddi sorumluluk riskiyle karşı karşıya.

Avusturya’da 1 Kasım’dan itibaren yürürlüğe giren kış lastiği mecburiyeti, 15 Nisan’a kadar geçerli. Kar, buz veya çamur gibi kış koşullarında yaz lastiğiyle trafiğe çıkan sürücülere en az 35 Euro’dan başlayan para cezası uygulanıyor. Ancak ihlal trafik güvenliğini tehlikeye atarsa veya kazayla sonuçlanırsa ceza miktarı 5.000 Euro’ya, ağır durumlarda ise 10.000 Euro’ya kadar çıkabiliyor. Avusturya İçişleri Bakanlığı, her yıl bu dönemde binlerce denetim gerçekleştiriyor ve cezaların büyük bölümünün “gecikmiş lastik değişimi” nedeniyle kesildiğini belirtiyor.

Almanya’da ise sabit bir tarih aralığı bulunmuyor. “Duruma bağlı zorunluluk” kuralı geçerli: Yani kar, buz veya çamur varsa, yaz lastiğiyle yola çıkmak yasak. Bu kuralı ihlal eden sürücülere 60 Euro ceza ve bir ceza puanı veriliyor. Eğer uygunsuz lastik kullanımı trafiği engeller veya başka sürücüleri tehlikeye atarsa ceza 80 ila 100 Euro’ya kadar yükseliyor.

İsviçre’de ise tablo farklı. Ülkede genel bir kış lastiği zorunluluğu bulunmuyor; ancak yasa, her sürücünün aracını “yol ve hava koşullarına uygun” şekilde kullanmasını şart koşuyor. Bu da pratikte kış lastiği takmayı bir mecburiyet haline getiriyor. Kış koşullarında yaz lastiğiyle kazaya karışan sürücüler, sigorta şirketleri tarafından “ihmal” gerekçesiyle sorumlu tutulabiliyor ve tazminat ödemek zorunda kalabiliyor.

Otomobil kulüpleri ve trafik uzmanları, yasal zorunluluk olmasa da kış lastiklerinin Kasım başından itibaren takılmasını şiddetle tavsiye ediyor. Uzmanlar, minimum 1,6 mm olan yasal diş derinliğinin güvenli sürüş için yeterli olmadığını, en az 4 mm diş derinliğine sahip lastiklerin kullanılmasını öneriyor.

Trafik güvenliği danışmanı Markus Huber, “Kış lastiği takmak yalnızca cezadan kaçınmak için değil, hayat kurtarmak için gerekli. İsviçre yolları Kasım’da bile buzlanabiliyor; bu şartlarda yaz lastiğiyle yola çıkmak, fren mesafesini iki katına çıkarır” uyarısında bulundu.

Sonuç olarak, Avusturya’da ağır para cezaları, Almanya’da trafik puanları, İsviçre’de ise sigorta sorumlulukları sürücüleri aynı noktada buluşturuyor: Kış lastiği takmak, yasal bir yükümlülük olmasa da hayati bir zorunluluk.

Ukrayna’da 18 ila 22 yaş arasındaki erkeklerin yurt dışına çıkışına yönelik yasağın kaldırılmasının ardından, binlerce genç Avrupa’ya yöneldi. Ağustos ayı sonunda yürürlüğe giren kararın ardından yaklaşık 100 bin Ukraynalı genç, Polonya üzerinden ülke sınırlarını terk etti. Bunlardan yaklaşık 1000 kişi İsviçre’de sığınma başvurusunda bulundu.

Başvurularda Eylül ve Ekim’de Belirgin Artış

İsviçre Göç Sekreterliği’nin (SEM) verilerine göre, yaz aylarında bu yaş grubundan gelen başvuru sayısı oldukça düşüktü. Ancak eylül ayı itibarıyla sayılarda keskin bir artış yaşandı.
Eylül’ün ilk haftasında 33, ekim ayında ise bir haftada 185 başvuru kayıtlara geçti. SEM, artışın “esas olarak 18–22 yaş arası genç erkeklerden” kaynaklandığını, ancak son haftalarda sayının yeniden azalma eğilimine girdiğini açıkladı.

“Askerlikten Kaçıyorlar” İddiası

Genç Ukraynalıların Batı’ya yönelme gerekçeleri konusunda farklı görüşler öne çıkıyor.
Bir kısmı aile birleşimini gerekçe gösterirken, İsviçre Halk Partisi (SVP) Milletvekili Pascal Schmid, genç erkeklerin “askerlik hizmetinden kaçtığını” savunuyor.
Schmid, “Bu gençlerin önemli bir kısmı savaşmak yerine Batı’ya kaçıyor. Ülkeleri saldırı altındayken burada bizim vergilerimizle yaşamak adil değil,” ifadelerini kullandı.
SVP daha önce, askerlik çağındaki Ukraynalı erkeklerin geri gönderilmesini talep etmişti. Schmid, “Eğer İsviçre işgal edilseydi ve 14 bin askerlik çağındaki vatandaşımız Portekiz’e kaçsaydı, biz ne düşünürdük?” diyerek tepkisini dile getirdi.

“Bu Bir Bahane, Amaç Mülteci Karşıtlığı”

Eleştiriler, sol partilerden ise sert yanıt buldu.
Sosyal Demokrat Parti (SP) Milletvekili Céline Widmer, SVP’nin argümanlarını “bahane ve politik söylem” olarak nitelendirdi.
“SVP’nin amacı mülteciler üzerinden korku ve öfke yaratmak. Bu yaklaşım Ukraynalılara yardım etmiyor, aksine dayanışmayı zedeliyor,” diyen Widmer, gençlerin çoğunun “hayatlarını korumak için ülkeyi terk ettiğini” vurguladı.
Widmer ayrıca, mevcut sığınma başvurusu sayısının İsviçre’nin kapasitesini aşmadığını belirterek “Bu durumun kriz boyutunda görülmesi gerçekçi değil” değerlendirmesinde bulundu.