Almanya’nın Baden-Württemberg bölgesinde tarım arazileri satın alan İsviçreli çiftçiler hem ucuz üretim yapıyor, hem de Avrupa Birliği’nin (AB) tarım desteklerinden yararlanıyor. Bu durum, özellikle Alman çiftçiler arasında hoşnutsuzluğa neden oluyor.

Özetle:

• İsviçre’nin sınır bölgesindeki çiftçiler Almanya’da binlerce hektar tarım arazisine sahip.
• Üretim maliyetleri düşük, ürünler 1958 tarihli özel bir anlaşma sayesinde gümrüksüz şekilde İsviçre’ye sokuluyor.
• 80 İsviçreli işletme, 2024 yılında toplam 766.837 euro AB desteği aldı.
• Alman çiftçiler “fiyat rekabetinde dayanamadıklarını” söylüyor, politikacılar ise yeni kurallar talep ediyor.

İsviçreliler Almanya’da Araziyi Nasıl Alıyor?

Baden-Württemberg’de tarım arazisi satışa çıktığında, İsviçreli alıcılar da tıpkı Almanlar gibi teklif verebiliyor. Alman çiftçi Norbert Mayer, “İsviçreliler daha yüksek fiyat ödüyor, biz yetişemiyoruz” diyerek durumu özetliyor.

Kaç İsviçreli Çiftçi Almanya’da Üretim Yapıyor?

Güney Almanya’da yaklaşık 80 İsviçreli tarım işletmesi, toplam 5700 hektar araziyi işliyor. Bölge halkı bu duruma artık “Schweizer Landnahme” (İsviçre toprak alımı) adını veriyor.

Neden Gümrüksüz İthalata İzin Veriliyor?

1958’de yapılan ikili anlaşma sayesinde, sınırdan itibaren 10 kilometrelik hatta üretilen tarım ürünleri karşı ülkeye gümrüksüz geçirilebiliyor. Anlaşmanın amacı, sınır çiftçiliğini kolaylaştırmaktı.

İsviçreli Çiftçiler Neden AB Desteği Alıyor?

Çünkü bu tarlalar AB toprağı.
Dolayısıyla işletmeler, AB’nin Ortak Tarım Politikası (GAP) kapsamındaki çevre koruma ve sürdürülebilir tarım teşviklerinden yararlanabiliyor.

Ne Kadar Para Akıyor?

2024 mali yılında İsviçreli işletmelere ödenen toplam destek: 766.837 euro.
Tutar, işletmelerin işlediği arazi büyüklüğüne göre değişiyor.

Destek En Çok Hangi İsviçre Bölgelerine Gidiyor?

• Thayngen (SH): 213.942 euro
• Schleitheim (SH): 140.822 euro
  Ayrıca Aargau, Zürih ve Basel-Stadt sınırındaki bazı çiftlikler de AB desteğinden pay alıyor.

Alman Çiftçiler Ne Diyor?

Tepki büyük. Bazıları İsviçrelileri “Schnäppli-Bauern” (fırsatçı çiftçi) diye niteliyor.
En büyük eleştiri:

• İsviçreliler hem AB’den hem İsviçre’den destek alıyormuş gibi görünmeleri.
  Bu nedenle Baden-Württemberg’li politikacılar daha sıkı fiyat denetimleri ve yalnızca AB’de yerleşik işletmelere destek verilmesi için lobi yapıyor.

İsviçreli Çiftçilerin Yanıtı

• Almanya’daki tarlalar için İsviçre’den destek alamadıklarını, dolayısıyla “çifte sübvansiyon” olmadığını söylüyorlar.
• Ayrıca AB fonlarının ciddi koşullara bağlı olduğunu, dolayısıyla bunun “kolay para” olmadığını vurguluyorlar.

Peki Bu Durum Adil mi?

Okurlar genellikle ikiye ayrılıyor:

1. “Bu tam bir pratik zeka örneği, yani bauernschlau.”
2. “Hayır, bu haksız rekabet.”

Hukuki açıdan ise tablo net:
Tarlalar Avrupa’da olduğu sürece, İsviçreli de olsa o araziyi işleyen çiftçi diğer AB çiftçileriyle aynı haklara sahip.

İsviçre’nin büyük şehirlerinde apart otellere yönelik talep pandemiden bu yana hızla artıyor. Bu tesisler, yüksek anonimlik ve esnek çalışma saatleri sunduğu için özellikle seks işçilerinin yoğun olarak tercih ettiği mekânlara dönüşmüş durumda. Ancak bu faaliyetlerin önemli bir kısmı yasa dışı.

Özetle

• Pandemi sonrası apart otel sektörü hızla büyüyor.
• Anonim ortam, seks işçilerinin bu mekânları tercih etmesine yol açıyor.
• Birçok kantonda yasal durum gri bölgede.
• Uzmanlar, denetimsizlik nedeniyle sistematik sömürünün arttığını söylüyor.

Anonimlik Talebi Sektörü Büyütüyor

SRF’in Rundschau programının araştırmasına göre, Vision Apartments gibi sektörün büyük oyuncuları resmî olarak fuhuşu yasaklasa da, birçok kadın bu mekânlarda çalıştığını söylüyor.
58 yaşındaki bir seks işçisi, apart otellerin sağladığı esnekliğin cazibesini şöyle anlatıyor:

“İstediğim zaman gelip gidebiliyorum. Müşteriler de kulüpler yerine otelleri daha çok tercih ediyor. Daha ‘özel’ bir ortam sunuyor.”

Bu “özel alan” hissi, müşteriler açısından gizliliği artırırken, kadınlar için yalnız çalışma risklerini de beraberinde getiriyor.

Yasal Alanda Gri Bölge

İsviçre’de apart otellerde seks işçiliği kantonlara göre farklı düzenlemelere tabi.

• Basel: Çalışma için özel izin gerekiyor.
• Zürih: Böyle bir zorunluluk yok.

Bu farklılıklar, hem uygulamada eşitsizliğe hem de kontrol zafiyetine yol açıyor.

Bordel İşletmecileri: “Biz denetleniyoruz, oteller değil”

Klasik daire bordellerinin ciddi yönetmeliklere uyması gerektiğini belirten işletmeci Sascha Gall, mevcut sistemi adaletsiz olarak niteliyor:

“Bizim sıkı kurallara uymamız gerekiyor. Ama burada kimse yok, kontrol eden yok.”

Suistimal Uyarısı: “Bir Sistem Hâline Geldi”

Opferschutzorganisation Victras’ın eş direktörü Stephan Fuchs, apart otellerdeki düzeni ağır sözlerle eleştiriyor. Fuchs, bu mekânlarda “sistematik sömürü” yaşandığını ve kadınların sık sık şehirden şehre taşındığını belirtiyor:

“Birden fazla souteneur’ün (zuhat) kontrol ettiği bir ‘göçebe düzen’ söz konusu. Bu nedenle denetim neredeyse imkânsız.”

Fuchs’a göre sürekli yer değiştiren kadınlar sosyal ilişkiler kuramıyor ve yardım talep etmeleri zorlaşıyor:

“Durumun kontrol edildiğini söylemek mümkün değil.”

Kadınlar Arasında Korku: “Orada Çok Fazla Yasa Dışı İş Dönüyor”

Romanya’dan gelen Monika adlı seks işçisi, güvenlik kaygıları nedeniyle apart otellerden uzak durduğunu anlatıyor:

“Arkadaşlarım, bu yerlerde çok fazla yasa dışı şey olduğunu söylüyor. Zuhatlar dışarıda nöbet tutuyor.”

Vision Apartments Suçlamaları Reddediyor

Rundschau’nun elde ettiği bilgilere göre, Zürih kantonundaki Glattbrugg’ta bulunan bir Vision Apartments kompleksinde yaklaşık 30 kadın seks işçiliği yapıyor. Komşular, sıkça genç kadınlar ve özellikle Romanya plakalı araçlar gördüklerini aktarıyor.

Bir komşu, bazı kadınların “çok genç” göründüğünü ve yaşlarından emin olmadığını söyledi.

Şirket ise tüm iddiaları reddediyor ve yalnızca “yabancı kişilerin apartman dışında seks işçiliği yürüttüğünü” öne sürerek bunun münferit vakalar olduğunu savunuyor..

Aarau’da bulunan 90° Café Bar Lounge, aldığı yeni kararla kentte geniş çaplı bir tartışmanın fitilini ateşledi. İşletme, 14 yaşın altındaki çocukların mekâna girişini yasakladı. Kapıya asılan bilgilendirme panosunda, “Teens & Adults welcome (14+) – No babies or small children” ifadeleri yer alıyor.

İşletme sahibi, kararın gerekçesi olarak rahatsız edici davranışlar, yüksek ses ve çocuk arabalarının dar koridorlarda yarattığı engelleri gösterdi. Sahip, bazı çocukların masaların üzerinde zıpladığını, yoğun kalabalıkta bunun hem güvenlik hem de konfor açısından sorun yarattığını belirtti.

Ebeveynlerden Tepki: “Bu karar kabul edilemez”

Karar özellikle küçük çocuğu olan ebeveynlerin tepkisini çekti. Üç ve altı yaşında iki çocuğu bulunan bir anne, yasağı “frech” (saygısız/yersiz) olarak nitelendirerek şu sözlerle eleştirdi:

“Zaten çocuk dostu mekân bulmak zor. Bu tür yasaklar aileleri toplumdan dışlıyor.”

Bir diğer anne ise, sorunun çocuklardan ziyade ebeveynlerin kontrol eksikliğinden kaynaklandığını savunarak, “çocukların tamamen dışlanmak yerine, ailelerin sorumluluk almaya teşvik edilmesi gerektiğini” söyledi.

Toplumda İki Farklı Görüş

Karara yönelik tepkiler ikiye bölünmüş durumda. Bir kısım, çocukların mekândan tamamen men edilmesinin ayrımcı bir yaklaşım olduğunu savunurken; diğer bir kesim, işletmenin kendi ortamını koruma hakkına vurgu yapıyor.

65 yaşındaki bir müşteri, işletme sahibine destek vererek,

“Mekân kime hizmet vereceğine kendisi karar verir. Herkes için huzurlu bir ortam yaratmak istiyor olabilir.”

ifadelerini kullandı.

Hukuki Çerçeve ve Geniş Bağlam

İsviçre’de restoran ve kafelerin çocukları ağırlama zorunluluğuna ilişkin ulusal bir yasa bulunmuyor. Uygulama, kanton düzenlemeleri ve işletmecilerin inisiyatifine bağlı. Ülkede zaman zaman sessiz ve “yetişkin konseptli” mekânlarda benzer yasaklar gündeme geliyor; bu durum ise sıklıkla aile dostu politika tartışmalarını yeniden alevlendiriyor.

Sonuç

Aarau’daki kafe, aldığı kararla toplumun farklı kesimlerinden güçlü tepkiler toplamayı sürdürüyor. Tartışmanın merkezinde ise şu soru yer alıyor:
Toplumsal alanlarda huzur mu öncelikli olmalı, yoksa kapsayıcılık mı?