“Teslimiyet anlaşması mı, istikrar paketi mi?”

✍️ Cemil Baysal

İsviçre ile Avrupa Birliği arasında 1889 sayfadan oluşan yeni anlaşma paketi siyasetin gündemine oturdu. Federal Hükümet (Bundesrat), bu kapsamlı belgeleri 13 Haziran 2025’te halkın ve siyasi kurumların görüşüne sundu. Peki, İsviçre halkı ve siyasi aktörleri en çok hangi başlıklarda ayrışıyor?

🔹 1. Dinamik AB Hukuku Uygulaması
Anlaşmanın en kritik maddesi, İsviçre’nin bazı alanlarda AB hukukunu otomatik olarak devralmasını öngörüyor. İsviçre karşı çıkarsa devreye anlaşmazlık çözüm mekanizması giriyor.

🔹 2. Anlaşmazlık Çözüm Mekanizması
Taraflar arasında doğabilecek anlaşmazlıklar için çok kademeli bir süreç öngörülüyor. Sorun önce karma komitede görüşülecek, çözülemezse tarafsız bir hakem heyeti devreye girecek. Gerekirse Avrupa Adalet Divanı da yorum sağlayacak. İsviçre kararı tanımazsa AB, yaptırımlar (dengeleyici önlemler) uygulayabilecek.

🔹 3. AB Vatandaşlık Yönergesi ve Serbest Dolaşım
Anlaşma, aile birleşimi ve sosyal yardımlar gibi konularda tüm AB vatandaşlarına daha geniş haklar tanıyor. Ancak İsviçre, sadece çalışan bireylerle sınırlı özel bir uygulama talep etti. Muhalifler, bu istisnaların yeterli olmadığını savunuyor.

🔹 4. Ücret Koruma Önlemleri
İsviçre’nin AB’ye göre yüksek olan ücret seviyesinin korunması için 14 maddelik bir koruma paketi hazırlandı. Bu önlemlerle sendikaların desteği kazanılmaya çalışılıyor.

🔹 5. Göçte Koruma Maddesi (Schutzklausel)
Yoğun göçün ekonomik ve sosyal krizlere neden olması halinde İsviçre’nin geçici önlemler almasına izin veren bir madde yer alıyor. Bu durumda da son karar karma komite ve hakem heyetinde olacak.

🔹 6. Siyasi Süreç ve Son Söz
Üç ay sürecek halk danışma (vernehmlassung) süreci başladı. Tüm partiler, dernekler, kantonlar ve vatandaşlar görüş bildirebilecek. Son kararı ise Parlamento ve ardından halk verecek.

📌 Sonuç olarak: Anlaşma İsviçre’de halk oylamasına gidecek. Ancak içeriğindeki birçok madde hâlâ yoğun tartışma yaratıyor.

GÜNCEL | 3 DAKİKALIK OKUMA
Mallorca’nın en gözde noktalarından Formentor Yarımadası’nda bulunan görkemli bir villa satışa çıktı. Fiyat etiketi: Tam 23,8 milyon Euro.

İsviçreli mirasçı Simone Eigensatz, babası Walter Eigensatz’tan kalan lüks villayı satışa sundu. Lucerneli iş insanı Walter Eigensatz, Almanya’da işlettiği psikososomatik tedavi klinikleriyle kazandığı servetiyle Mallorca’da bu rüya gibi malikaneyi inşa etmişti. Şimdi ise bu eşsiz mülk yeni sahibini arıyor.

ADI GİBİ İDDİALI: “ADLERHORST” – KARTAL YUVASI

Villanın ismi, Almanca’da “Kartal Yuvası” anlamına gelen Adlerhorst – İspanyolcası Nido de Águilas. Adeta bir kartal yuvası gibi yükselen bu malikane, 180 derecelik nefes kesen Akdeniz manzarasına sahip. 869 metrekarelik yaşam alanı, 7 geniş yatak odası, 2 yüzme havuzu ve yapay bir şelaleyle birlikte 22.337 metrekarelik bir araziye yayılıyor.

MAHREMİYET VE KONFOR BİR ARADA

Villanın konumu, gizlilik arayanlar için ideal. Çam ormanlarının arasında, kayalık bir tepeye konumlanmış bu ev, tam bir inziva alanı. Üstelik ünlü Formentor Plajı’na yalnızca birkaç dakikalık mesafede.

Simone Eigensatz, Mallorca Zeitung gazetesine verdiği röportajda, “Babam her şeyin en iyisini isterdi. Altın kaplama muslukları Paris’ten getirtmişti,” diyerek villanın ne denli lüks olduğunu vurguluyor.

İÇ MEKÂNLARDA LÜKSÜN ZİRVESİ

Villanın zemin katında iki adet en-suite yatak odası yer alırken, üst katta beş yatak odası daha bulunuyor. Ana süit, Arap esintileri taşıyan bir duş, yerleşik küvet ve jakuzi ile donatılmış. Jakuzi ise doğrudan deniz manzarasına açılıyor.

Villanın satışıyla ilgilenenler için iyi haber: İç dekorasyonda değişiklik yapılabiliyor. Ancak bölgenin doğa koruma alanı olması sebebiyle dış yapıya dair kısıtlamalar bulunuyor.

BİR YATIRIM, BİR HAYAL, BİR YAŞAM TARZI

Yaklaşık 22,3 milyon İsviçre Frangı değerindeki bu villa, yalnızca bir ev değil, aynı zamanda eşsiz bir yaşam tarzı ve prestij yatırımı olarak öne çıkıyor.

🕓 Okuma süresi: 3 dakika
Avrupa Birliği, uçuş gecikmeleri ve yolcu tazminatlarıyla ilgili mevcut düzenlemeleri yeniden masaya yatırıyor. Planlanan reform İsviçre’deki yolcuları da doğrudan etkileyebilir. Seyahat portalı Travelnews, gündemdeki değişikliklerin ne anlama geldiğini özetledi.

✈ UÇAK GECİKTİ, TAZMİNAT HAKKI NE OLACAK?

Mevcut uygulamada, varışta 3 saatten fazla gecikme yaşanırsa yolcular, uçuş mesafesine bağlı olarak 250, 400 veya 600 Euro tazminat alabiliyor. Ancak yeni tasarıya göre bu sınırlar artacak:

• Kısa mesafeli uçuşlarda (3500 km’ye kadar): 5 saat
• Orta mesafe uçuşlarda (6000 km’ye kadar): 9 saat
• Uzun mesafeli uçuşlarda (6000 km üzeri): 12 saat
  gecikme yaşanmadıkça tazminat verilmeyecek.

Tüketici örgütlerine göre bu değişiklik hayata geçerse, tazminat alabilecek yolcu sayısı %85 azalabilir.

🇪🇺 DEĞİŞİKLİĞİN ARKASINDA NE VAR?

AB Komisyonu bu değişikliği ilk kez 2013’te gündeme getirmişti. Ancak Avrupa Parlamentosu ile uzlaşma sağlanamamış ve süreç donmuştu. Şimdi, 2025 yazı öncesi konu yeniden AB gündemine alındı. İki hafta içinde yapılacak ulaştırma bakanları toplantısında kararın masaya yatırılması bekleniyor.

🛫 HAVAYOLLARI NEDEN DESTEKLİYOR?

Havayolları bu değişikliği savunuyor. “Airlines for Europe” adlı birlik, mevcut kurallar nedeniyle bazı firmaların uçağı tamamen iptal ettiğini, çünkü birkaç saatlik gecikmenin bile maliyetli olduğunu söylüyor. Yeni sistemin firmalara daha esnek operasyon imkânı tanıyacağını iddia ediyorlar.

🙅‍♂️ TÜKETİCİ KURUMLARI NEDEN TEPKİLİ?

Airhelp ve Flightright gibi yolcu haklarını savunan kuruluşlar ise, tazminat yükümlülüğünün havayolu şirketlerini dakik olmaya zorladığını belirtiyor. Airhelp CEO’su Tomasz Pawliszyn, “Bu değişiklik hayata geçerse, daha uzun ve daha sık gecikmeler Avrupa uçuşlarında normalleşir” uyarısında bulundu.

🇨🇭 İSVİÇRELİLERİ NASIL ETKİLER?

Her ne kadar İsviçre AB üyesi olmasa da, 261/2004 sayılı AB Fluggastrechte-Verordnung (Yolcu Hakları Tüzüğü) İsviçre kalkışlı ya da AB/EFTA içinde yapılan uçuşlar için geçerli.

• Zürih’ten Frankfurt’a uçan biri, AB kurallarından yararlanır.
• New York’tan Zürih’e dönüşte ise sadece AB/EFTA merkezli havayolları (örneğin Swiss) için geçerlidir. United gibi ABD merkezli firmalar bu kapsama girmez.

Bu yeni düzenlemenin hayata geçip geçmeyeceği önümüzdeki haftalarda netleşecek. Ancak bir şey kesin: Seyahat eden herkesin haklarını yeniden gözden geçirmesi gerekecek.

#uçuşgecikmesi #avrupabirliği #yolcuhakları #tazminat #seyahatedikkat