İsviçre Federal Halk Sağlığı Ofisi’nin (BAG) yayımladığı son veriler, ülkede cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların (CYBE) 2024 boyunca yüksek seyretmeye devam ettiğini ortaya koyuyor. Özellikle Cenevre ve Zürih kantonları, bildirilen vaka oranlarında ülke genelinde ilk sıralarda yer aldı. BAG’nin büyük bölgelere göre hazırladığı istatistiklerde en yüksek insidans, Genfersee Bölgesi (Cenevre ve çevresi) ile Grossregion Zürich’te kaydedildi.

Klamidya Vaka Sayısı 12.793’e Ulaştı

BAG’nin yıllık raporuna göre, 2024 yılında İsviçre’de toplam 12.793 klamidya vakası bildirildi. Bu sayı, 100.000 kişi başına 142,1 vaka anlamına geliyor. Klamidya vakalarının %53,1’i kadınlarda görüldü. En yüksek yoğunluk, Cenevre ve Zürih’in de içinde bulunduğu iki büyük kent bölgesinde kaydedildi.

Gonore’de Sert Yükseliş: %17,7 Artış

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar arasında en hızlı yükselenlerden biri gonore oldu. 2024 yılında 6.805 gonore vakası bildirildi. Bu, bir önceki yıla göre %17,7’lik bir artışa işaret ediyor. Vakaların %83,3’ü erkeklerde tespit edilirken, en yoğun enfeksiyon 25–34 yaş grubu arasında görüldü. BAG, artışın hem test sayısındaki yükselişle hem de büyük şehirlerdeki sosyal hareketlilikle ilişkili olduğunu vurguluyor.

Sifiliz Vakalarında Hafif Düşüş

Sifiliz bildirimleri 2024’te 1.042 vaka düzeyinde gerçekleşti. Bu rakam, bir önceki yıla kıyasla %7,9’luk bir azalma anlamına geliyor. Enfeksiyonun büyük bölümü yine erkeklerde görülüyor; özellikle erkeklerle seks yapan erkekler (MSM) grubunda oranlar daha yüksek.

HIV Tanıları Azaldı

HIV alanında ise olumlu bir trend gözlemlendi. 2024’te İsviçre’de 318 yeni HIV tanısı konuldu. Bu, 2023’e göre %10,9 oranında düşüş anlamına geliyor. BAG’ye göre PrEP kullanımının yaygınlaşması, erken tanı ve bilinçlenme kampanyaları bu düşüşte etkili oldu.

Hepatit B ve C Verileri

BAG’nin raporuna göre:

• Hepatit B: 1.219 vaka
• Hepatit C: 1.059 vaka
  Her iki hepatit türünde de akut enfeksiyon oranları oldukça düşük; 100.000 kişi başına 0,2–0,3 vaka seviyesinde.

Bu enfeksiyonların bir kısmı cinsel yolla bulaşsa da, BAG verileri özellikle hepatit C için bulaşın daha çok farklı yollarla gerçekleştiğine işaret ediyor.

Cenevre ve Zürih Neden Zirvede?

Uzmanlara göre iki büyük kantonun liste başında olmasının birden fazla nedeni bulunuyor:

1. Daha yüksek test oranları: Büyük şehirlerde test merkezleri daha erişilebilir; bu da daha fazla vakayı görünür kılıyor.
2. Genç ve hareketli nüfus: Zürih ve Cenevre, hem yerel hem uluslararası genç nüfus açısından yoğun bölgeler.
3. Aktif sosyal yaşam: Etkinlik yoğunluğu ve uluslararası etkileşim, bulaş riskini artıran faktörler arasında.
4. Şehirlere özgü yüksek bildirim oranı: BAG’ye göre bu bölgelerde tanı koyma kapasitesi daha yüksek, bu da istatistikleri diğer kantonlara göre yukarı çekiyor.

BAG’den Uyarı ve Tavsiyeler

BAG, özellikle yüksek insidans görülen bölgelerde düzenli test yapılmasını ve korunma yöntemlerine dikkat edilmesini öneriyor. Kurum ayrıca, şehirlerdeki artışın yalnızca bulaşın değil, aynı zamanda daha iyi tanı koyma ve farkındalık seviyesinin bir göstergesi olduğunun altını çiziyor.

Kahve yalnızca sabahları uyanmak için içtiğimiz bir içecek değil; yaşlanma sürecinde bedensel zindeliği korumanın da anahtarı olabilir.

📚 European Journal of Nutrition dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, düzenli kahve tüketiminin yaşlılıkta görülen yorgunluk, kas zayıflığı ve yavaş hareket gibi kırılganlık belirtilerini azalttığını ortaya koydu.

Bilim insanları, 55 yaş üzeri 1161 yetişkini yedi yıl boyunca izledi. Sonuç çarpıcıydı: Günde 2 ila 4 fincan kahve içenler, hiç kahve içmeyenlere kıyasla çok daha az yaşlılık belirtisi gösterdi.

Uzmanlara göre bu farkın nedeni kafeinin hem bedeni hem de zihni harekete geçirmesi. Kafein uyanıklığı artırıyor, kasları aktive ediyor, böylece hareket kabiliyeti ve dayanıklılığı destekliyor.

💡 Ancak ölçü önemli: Araştırmacılar kahvenin faydalarını kabul ederken aşırı tüketim konusunda da uyarıyor. Günde 4–5 fincandan fazlası, yüksek tansiyon, çarpıntı ve huzursuzluk gibi yan etkiler yaratabiliyor.

Beslenme uzmanı Dell Stanford (British Heart Foundation), The Independent’a yaptığı açıklamada şöyle diyor:

“Günde iki ila üç fincan kahve, hiç kahve içmemeye kıyasla kalp-damar hastalıkları riskini azaltabilir. Ancak bundan fazlası, önerilen 400 mg’lık kafein sınırını aşabilir.”

🍫 Kahveyle sınırlı değil:
Protein ve polifenol açısından zengin gıdalar da yaşlanmaya karşı bedeni koruyor. Yumurta, süt ürünleri, baklagiller, yağsız et, orman meyveleri, bitter çikolata ve zeytinyağı bu grupta yer alıyor.

Beslenme uzmanı Nichola Ludlam-Raine, dengeli beslenmenin önemini şöyle özetliyor:

“Fermente gıdalar bağırsak sağlığını destekler; renkli meyve ve sebzeler antioksidanlar bakımından zengindir. Tümü, yaşlılıkta kırılganlığı önlemeye yardımcı olur.”

⚖️ Sonuç:
Bilim insanları kahve, doğru beslenme ve hareketin birleştiği noktada sağlıklı yaşlanmanın mümkün olduğu görüşünde.
Biraz kahve, bol renkli tabak ve düzenli hareket… Uzun yıllar dinç kalmanın formülü bu.
Ama unutmayın: Her şeyin fazlası zarar — kahve bile.

#kahve #kahvekeyfi #sağlıklıyaşam #bilim #kadın #frau #woman #kaffeeliebe #kaffee #yaşlanma #sağlıklıyaşlanma #beslenme #çikolata #kafein #enerji #wellness #lifequality #healthnews #nutrition

İngiltere’de eczaneler, “Pille Danach” (ertesi gün hapı) uygulamasında köklü bir değişikliğe gidiyor. Yeni düzenlemeyle kadınlar, bu acil durum ilacına artık ücretsiz ve doktor reçetesi olmadan ulaşabilecek. Karar, ülke genelinde hem sağlık çevrelerinde hem de kamuoyunda geniş yankı uyandırdı.

Yetkililer: Kadın Sağlığında Tarihi Bir Dönüm Noktası

İngiltere Ulusal Sağlık Servisi (NHS) uygulamanın, kadınların doğum kontrolüne erişimini kolaylaştırmak ve istenmeyen gebeliklerin önüne geçmek amacı taşıdığını açıkladı.

NHS Ulusal Kadın Sağlığı Klinik Direktörü Dr. Sue Mann, kararı “seks sağlığı hizmetlerinde 1960’lardan bu yana en büyük dönüşüm” olarak nitelendirdi.
Community Pharmacy England CEO’su Janet Morrison ise, “Acil kontrasepsiyonun eczaneler üzerinden sunulması, ülke çapında erişimi genişletmek açısından harika bir adım” ifadesini kullandı.

British Pregnancy Advisory Service (BPAS) CEO’su Heidi Stewart da duyuruyu memnuniyetle karşıladıklarını belirterek, “Kadınların üreme sağlığına erişiminde büyük kolaylık sağlanıyor; ancak eczacıları destekleyecek uygun finansman ve eğitim de şart” dedi.

Destekleyenler: Erişimde Eşitlik Sağlanacak

Sağlık Bakanı Stephen Kinnock, kararın “üreme bakımına erişimi engelleyen bariyerleri ortadan kaldırdığını” söyledi. Kinnock, uygulamanın etkili olabilmesi için “yerel düzeyde güçlü destek ve koordinasyon” gerektiğini de vurguladı.

Sağlık örgütleri, düzenlemenin özellikle düşük gelirli kadınlar ve gençler için eşitlikçi bir adım olduğunu, doktor randevusu zorunluluğunun kalkmasının da acil durumlarda zaman kazandıracağını ifade ediyor.

Eleştiriler: “Sorumluluk Bilincini Zayıflatabilir”

Karar, bazı çevrelerce temkinli karşılandı. Dr. Wendy Taylor, İngiltere Yerel Yönetimler Birliği Sağlık ve Refah Komitesi Başkanı olarak yaptığı açıklamada, uygulamanın “doğru yönde bir adım” olduğunu ancak “yerel yönetimlerin finansman ve hizmet entegrasyonu konusunda netliğe ihtiyaç duyduğunu” belirtti.

Bazı muhafazakâr ve dini gruplar ise uygulamayı “toplumsal sorumluluk bilincini zayıflatacak” bir adım olarak yorumladı. Sosyal medyada yer alan tepkilerde, “devletin yanlış bir mesaj verdiği” ve “doktor kontrolünün kaldırılmasının sağlık riskleri yaratabileceği” yönünde yorumlar öne çıktı.

Toplum İkiye Bölündü

Uzmanlara göre, uygulama kısa vadede istenmeyen gebeliklerin azalmasına, uzun vadede ise cinsel sağlık bilincinin artmasına yol açabilir. Ancak tartışmanın, üreme hakları ve bireysel sorumluluk dengesi ekseninde bir süre daha devam etmesi bekleniyor.