Diabetes Tip-1, çocuklar ve gençler arasında en yaygın metabolik hastalıklardan biridir. Corona pandemisi sırasında dünya çapında uzmanlar, hastalık oranlarının belirgin bir şekilde arttığını gözlemlediler. Yapılan çalışmalar, bu artışın COVID-19 ile ilişkili olabileceğini öne sürüyor.

COVID-19, Çocuklarda Diabetes Tip-1’İ Tetikleyebilir mi?

Pandemi öncesinde, çocuklar arasında diabetes Tip-1 hastalığının yeni vakaları nispeten sabitti ve sadece hafif bir artış gösteriyordu. Ancak pandemi sırasında, dünya genelinde doktorlar, bir anda artan vaka sayıları ile karşılaştılar. Bu durum, hastaneleri ve klinikleri kapasite sınırlarına kadar zorladı.

Clemens Kamrath, Freiburg Üniversitesi Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabetoloji Bölüm Başkanı, hastalığı anlatırken şunları belirtti:
“Ebeveynlerle konuşurken, bu tanıyı verdiklerinde gözyaşları dökülüyor. Gerçekten de büyük bir değişiklik; özellikle hastalığın geri dönmeyeceği fark edilince, bu çocuklar için kalıcı bir durum oluyor.”

Diabetes Tip-1’in Belirtileri Geç Göstermeye Başlar

Diabetes Tip-1, tedavi edilmezse ölümcül olabilen, tedaviye dayalı, iyileşmesi mümkün olmayan bir otoimmün ve metabolik hastalıktır. Erken dönemde, genellikle küçük yaşlarda, bağışıklık sistemi pankreasta insülin üreten hücreleri yok etmeye başlar. Bu süreç gizlice ilerler, bazen aylar veya yıllar sürebilir. Ancak, hastalığın üçüncü aşamasında şunlar görülür: aşırı susuzluk, fazla idrar ve kilo kaybı.
Kamrath’a göre Almanya’da her yıl yaklaşık 3.500 diabetes manifestasyonu yaşanıyor. Ancak COVID ile birlikte bu sayılarda önemli bir artış yaşandı:
“Pandemi sırasında yeni hastalık oranında %20’lik bir artış gördük. Önceden yıllık %2 artış vardı, ancak pandemi ile birlikte yıllık %20 artış görüldü. Yani oran yaklaşık on kat arttı.”

COVID-19 ile İlişkili Artışlar

Almanya’da ilk 1.5 yıl içinde, beklenenden yaklaşık 670 çocuk daha diabetes Tip-1 hastalığına yakalandı. Bu artış yalnızca Almanya’da değil, dünya genelinde gözlemlendi. Ancak, nedenleri konusunda net bir açıklama yok. Veriler eksik ve bazen çelişkili. Fakat, çeşitli açıklama önerileri var: Bazı çalışmalar, SARS-CoV-2 enfeksiyonunun, bağışıklık sisteminin insülin üreten hücrelere saldırmasına neden olan otoimmün süreci tetiklemiş olabileceğini öne sürüyor.

Diğer çalışmalar ise, COVID’in, zaten başlamakta olan insülin hücresi yıkımını hızlandırmış olabileceğini gösteriyor. Üçüncü bir hipotez ise pandemi öncesi sağlık önlemleri ile ilişkilidir; örneğin, maske zorunluluğu ve okullarda uzaktan eğitim gibi faktörler bağlamında, bağışıklık sisteminin dış patojenlerle etkileşim eksikliğinin otoimmün hastalıkları tetikleyebileceği öne sürülüyor. Kamrath’a göre, “Diğer kış hastalıkları, grip, RSV gibi enfeksiyonları hiç görmedik. Yani bağışıklık sisteminin yeni patojenlerle etkileşimde bulunma fırsatı eksikti. Bence bu da otoimmün hastalıkların oluşumuna etki etmiş olabilir.” Ancak tüm bunlar kesin olarak kanıtlanmış değil.

Diabetes Vakaları Geriledi

Bununla birlikte, şu anda diabetes Tip-1 hastalığı vakalarının sayısı yeniden azalmış durumda ve pandemi öncesine göre daha düşük seviyelerde seyrediyor. Belki birkaç yıl sonra, pandeminin ilk yıllarında yaşanan artışın aslında ilerleyen yıllara kaymış olduğu görülecek. Ancak bu, zamanla netleşecek bir konu olup, daha fazla araştırma gerektirmektedir.

Cenevre’de bir anne, 13 yaşındaki kızını, 8 yaşındaki oğlunu ve 7 aylık bebeğini bir gece ve bir gün boyunca yalnız bırakmasının ardından mahkeme tarafından cezalandırıldı. Olay, küçük yaştaki çocukların uzun süre bakımsız kalması ve annenin bu süreçte ulaşılamaz olması nedeniyle büyük yankı uyandırdı.

“BİR SAAT SONRA DÖNECEĞİM” DİYEREK EVİ TERK ETTİ

Haziran 2024’te bir akşam, anne çocuklarına bir saat içinde döneceğini söyleyerek evi terk etti. Ancak bu sözünü yerine getirmedi ve çocuklar 24 saat boyunca başlarının çaresine bakmak zorunda kaldı. 13 yaşındaki büyük kız, gece boyunca uyandığında ağlayan bebeği teselli etmeye çalıştı ve defalarca annesini aradı. Ancak annesine sadece sabah saatlerinde ulaşabildi. Anne, telefonla kızına, “Benim de eğlenmeye hakkım var,” diyerek eve dönmeyi reddetti.

ERTESİ GÜN AKŞAM 20.00’DE EVE DÖNDÜ

Anne, arkadaşında geçirdiği gecenin ardından hastaneye kaldırıldı ve ancak ertesi gün saat 20.00’de evine dönebildi. Bu süreçte, çocukların yaşadığı ihmal ve duygusal travma, genç kızın okulundaki bir öğretmeniyle paylaşmasıyla gün yüzüne çıktı. Öğretmenin durumu Çocuk Koruma Hizmetleri’ne bildirmesiyle yasal süreç başladı.

MAHKEME KARARI: 50 GÜNLÜK PARA CEZASI

İspanyol asıllı, 30 yaşındaki, işsiz ve sosyal yardım desteği alan anne, mahkeme tarafından “bakım ve eğitim yükümlülüklerini ihlal” suçundan mahkum edildi. Günlük 50 Frank olmak üzere 50 günlük para cezasına çarptırıldı. Ayrıca mahkeme masraflarıyla birlikte toplam 3010 Frank ödeme yapması kararlaştırıldı. Şu ana kadar karara itiraz etmediği belirtildi.

ÇOCUKLARIN GELECEĞİNE DAİR ENDİŞELER

Mahkeme, annenin davranışının çocuklar üzerinde derin etkiler bıraktığını ve ihmalkar davranışlarının yeniden değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Çocuk Koruma Hizmetleri’nin de bu olay sonrası aileyi daha yakından izlemeye aldığı öğrenildi..

Cenevre’nin sol görüşlü günlük gazetesi Le Courrier, yönetim modelinde önemli bir değişiklik yaparak, yönetimi dört gazeteciden oluşan bir komiteye devrediyor. Bu yeni yapı, gazetenin daha yatay bir organizasyona geçiş yaparak kolektif karar alma süreçlerini geliştirmeyi ve çeşitliliği artırmayı hedefliyor.

Yeni yönetim komitesinin üyeleri şu isimlerden oluşuyor:

• Philippe Bach: 1991 yılından bu yana gazete kadrosunda yer alan ve son dört yıldır genel yayın yönetmenliği görevini sürdüren deneyimli gazeteci.
• Christophe Koessler: 2011 yılından beri Le Courrier’de çalışan ve şu anda Uluslararası Dayanışma birimini yöneten gazeteci.
• Nathalie Gerber McCrae: 2016 yılında ekibe katıldı ve 2019’dan bu yana çevrim içi yayın ve sosyal medya gibi stratejik alanlarda sorumluluk alıyor.
• Roderic Mounir: 2000 yılından bu yana gazetenin kültür bölümlerini yönetiyor.

Gazetenin dijital yayını için perşembe günü yayımlanan başyazıda, bu yeni yönetim modelinin gazetenin değerleriyle uyumlu bir kolektif enerji yaratmayı ve aynı zamanda iş yükü ile sorumlulukları dengeli bir şekilde dağıtmayı amaçladığı belirtildi. Bu sistem, 2011-2020 yılları arasında uygulanan ikili ve üçlü genel yayın yönetmenliği modellerine bir dönüş niteliği taşıyor.

Yeni komitenin görev süresi üç yıl olarak belirlendi ve üyeler, yayınevi Nouvelle Association du Courrier’nin genel kurul toplantısında seçildi.