28 TL’DEN 7 BİN TL’YE, 28 FRANK’TAN 139 FRANK’A

📅 6Temmuz 2025 | Haber: Cemil Baysal

⏱️ Okuma süresi : 2 dakika

Bir düğünde 2005’te takılan bir çeyrek altın, 20 yıl sonra aynı ailelerin çocuklarının düğününde “iade-i takı” geleneğiyle geri takılıyor. Yalnızca nezaket jesti gibi görünen bu alışveriş, iki nesil arasındaki ekonomik uçurumu gözler önüne seriyor.

📈 Ne Değişti?

• TL bazında değer 244 kat arttı.
• Frank bazında yaklaşık 5 kat yükseldi: 27,9 Fr. → 139,4 Fr.
• 2005’te 1 Frank ≈ 1 TL’ydi; bugün 1 Frank 50 TL’yi aştı.

🎁 “Takı”nın Gerçek Bedeli

2005’te çocuğu evlenen ve çocuğuna bir çeyrek altın takılan baba, o gün çantasında sadece 28 Frank(yaklaşık 28 TL) eksiltti.
2025’te aynı ailenin çocuğu, o jesti iade etmek istiyor. Aynı çeyrek altın için bu kez tam 139 Frank (≈ 7 000 TL) cebinden çıkıyor.

Aradaki 111 Frank (≈ 5 500 TL) fark, altının enflasyona karşı dayanıklılığını – aynı zamanda Türk Lirası’nın alım gücündeki erimeyi – çıplak biçimde ortaya koyuyor.

💸 Kimin Cebi Yandı?

• 2005’teki davetli, bugünün rakamlarıyla 28 Frank’lık altın takmıştı.
• 2025’te aynı jesti yapan davetli, 139 Frank ödemek zorunda.
• Gelenek, iki kuşak arasında beş katlık maddi yük yaratmış durumda.

🧠 Uzman Yorumu

Finans analistleri, “iade-i takı”nın salt bir nezaket göstergesi olmadığını vurguluyor:

• Altının “enflasyona karşı kalkan” oluşu, uzun vadede kazananın altın sahibi olduğunu kanıtlıyor.
• Öte yandan güncel fiyatlar, altınla borçlanmayı ve düğün masraflarını tarihte görülmemiş ölçüde pahalı kılıyor.

💬 Sonuç
Geleneksel takı kültürü, kültürel bağları güçlendirmeye devam ederken, artan maliyetler aile bütçeleri üzerinde ciddi baskı yaratıyor. Bugün çeyrek altın takmak, artık sadece bir jest değil; geçmişle bugünün ekonomik makasının da simgesi.

🕒 Okuma süresi: 2 dakika

Gaziantep, geçtiğimiz günlerde düzenlenen kapsamlı bir gastronomi organizasyonuyla adeta mutfak sanatlarının buluşma noktası haline geldi. Türkiye Aşçılar ve Şefler Federasyonu’nun desteğiyle, Gaziantep Profesyonel Aşçılar ve İşletmeciler Derneği (GASDER) ev sahipliğinde gerçekleşen Ulusal Yemek Yarışması ve Kültür Etkinliği, hem profesyonel şefleri hem de genç yetenekleri bir araya getirdi.

İsviçre’den Gelen Tat Dokunuşu

Etkinliğe İsviçre’den katılan deneyimli şef Mustafa Yılmaz, jüri üyeleri arasında yer aldı. Yılmaz, Türk mutfağının dünya çapındaki etkisinin giderek büyüdüğüne dikkat çekerek, bu tür etkinliklerin uluslararası alanda tanıtım açısından taşıdığı önemi vurguladı.

Profesyonel Jüri Heyeti Sahadaydı

Yemeklerin değerlendirilmesinde sadece lezzet değil; sunum, özgünlük ve kültürel aktarım gibi kriterler de ön plandaydı. Federasyon Başkanı Bayram Özrek, İstanbul Aşçılar ve Şefler Derneği Başkanı Hüseyin Kocabey, GASDER Başkanı Fazilet Kahriman ve birçok profesyonel jüri üyesi, yarışmanın değerlendirme sürecinde aktif rol aldı.

Gastronomi Öğrencileri İçin Bir Vitrin

Türkiye’nin dört bir yanından gelen üniversite öğrencileri ve gastronomi bölümü katılımcıları, yarışma sürecinde hem rekabetin hem de öğrenmenin heyecanını yaşadı. Alanında deneyimli şeflerle birebir temas kurma fırsatı bulan gençler, bu buluşmadan ilham alarak meslek yaşamlarına güçlü bir başlangıç yapma şansı buldu.

Anadolu Lezzetleri Bir Arada

Gaziantep mutfağının başrolde olduğu yarışmada, Türkiye’nin farklı bölgelerinden gelen geleneksel tatlar da sahnedeydi. Yarışmanın yanı sıra düzenlenen paneller ve atölyelerle kültürel aktarım güçlendirildi.

Kültürel Mirasın Yaşatıldığı Bir Platform

Gaziantep’te gerçekleşen bu etkinlik yalnızca bir yemek yarışması değil, aynı zamanda Anadolu’nun köklü yemek mirasının gelecek nesillere taşındığı güçlü bir kültürel buluşma noktası oldu.

Saliha Zeynep Alcan

İstanbul’un eski ruhunu hissettiren her ilçesini çok seviyorum. Tabii ki bunlardan biri de Beyoğlu. Her Beyoğlu’na gidişimde mutlaka Finiküler kullanırım. Finiküler’in kapısı kapanır kapanmaz Beyoğlu’nun büyüsü başlar. Tünel’de inip salına salına Galata’ya doğru ilerlerken, sol tarafta sessiz sedasız ama bir o kadar da vakur bir edayla bizleri bekleyen Galata Mevlevihanesi Müzesi’nden bahsetmek istiyorum size.

İstanbul’un ilk mevlevihanesi olma özelliğini taşıyan Galata Mevlevihanesi (Kule Kapısı Mevlevihanesi olarak da anılır), 1491 yılında İskender Paşa tarafından kurulmuş. Müzenin ilk şeyhi ise Semai Mehmed Dede imiş. Zaman içerisinde yapıya çeşitli eklemeler ve onarımlar yapılmış. Ancak 1925 yılında çıkarılan tekke ve zaviyelerin kapatılması kanunuyla kapatılmış ve bir dönem ilkokul ile lojman gibi amaçlara hizmet etmiş. 1975 yılında Divan Edebiyatı Müzesi adıyla tekrar ziyarete açılmış, 2011 yılından itibaren ise Galata Mevlevihanesi Müzesi adıyla ziyaretçilerini ağırlamaya başlamıştır.

İçerisinde Semahane, derviş odaları, Halet Efendi Kütüphanesi, sebil ve türbesi, Şeyh Galib Türbesi, Hasan Ağa Çeşmesi, sarnıç, Hamûşân ve Adile Sultan Şadırvanı gibi tarihi yapılar bulunan Galata Mevlevihanesi, Beyoğlu’nun tam ortasında adeta bir huzur adası gibidir.

Bu arada ‘Hamûşân’ Farsça kökenli bir kelimedir ve “susmuşlar, sessizler” anlamına gelir. Mevleviler, ölene “hamûş oldu” dermiş. Bu nedenle dergâhların çevresinde genellikle ‘Hamûşân’ yani susmuşların, sessizlerin yeri bulunurmuş. Galata Mevlevihanesi Müzesi’ni gezerken her seferinde derin bir huzuru hissedeceğinize eminim. Üstelik bahçesinde çok tatlı meyve ağaçları da sizi karşılıyor. 🍀

Galata Mevlevihanesi Müzesi’ne girişler Müze Kart ile yapılmaktadır. Müze, pazartesi günleri kapalı olup diğer günlerde 09.00-19.00 saatleri arasında ziyarete açıktır.

Size küçük bir ipucu daha vereyim: Galata Mevlevihanesi’ni gezdikten sonra, hemen yakınındaki Konak Kafe’de Boğaz’ın eşsiz manzarasına karşı içeceğiniz bir kahvenin tadı gerçekten bambaşka oluyor. 🤗

Huzurla kalın! 🍀