Yazın rahatlığıyla sıkça tercih edilen ucuz parmak arası terlikler (Flip-Flops) ciddi bir sağlık riski taşıyor. Avusturya merkezli çevre örgütü Global 2000 ve Oberösterreich İşçi Odası tarafından yapılan bir araştırmada, piyasadaki 19 modelden 8’inde insan sağlığı için son derece tehlikeli kimyasallar bulundu. Üstelik iki model, Avrupa Birliği’nin yasal sınırlarını defalarca aşarak aslında satışa sunulmaması gereken ürünler arasında yer aldı.

KANSER, KISIRLIK, HORMON BOZUKLUĞU RİSKİ

Tespit edilen kimyasallar arasında SVHC (özellikle zararlı kimyasallar) maddeleri yer aldı. Bunlar; kansere neden olabilecek, hormon sistemini bozabilecek, doğurganlığı etkileyebilecek ve genetik yapıyı değiştirebilecek toksik özelliklere sahip.

Test edilen 11 üründe bu zararlı maddelere rastlanmazken, 8 modelde kurşun izlerine rastlandı. Kurşun, düşük dozlarda bile vücutta birikerek uzun vadede kronik zehirlenmelere yol açabiliyor.

REKOR DÜZEYDE KİMYASAL: 420 KAT FAZLA

En tehlikeli model, Çin menşeli bir online satıcı tarafından satılan ucuz bir flip-flop oldu. Bu üründe, yasaların izin verdiği miktarın tam 420 katı kadar hormon bozucu ve üreme sistemine zarar veren yumuşatıcı tespit edildi. Bu kimyasallar cilt yoluyla vücuda geçebiliyor, ev tozuna karışarak solunum yoluyla da alınabiliyor. Hatta bu maddelere çocukların idrarında bile yüksek oranlarda rastlandığı bildiriliyor.

EN PAHALI ÜRÜN DE GÜVENLİ DEĞİL

Testin en pahalı ürünü olan ve bir Alman moda mağazasında satılan 119,99 Euro’luk sandalet de sınıfta kaldı. Bu üründe, kurşunun yanı sıra deri alerjilerine ve cilt tahrişine neden olabilen Chrom VI maddesi, yasal sınırın üç katı oranında tespit edildi.

AZI BİLE ZEHİR

Uzmanlar, bu kimyasalların bazılarının güvenli bir eşik değerinin olmadığını vurguluyor. Yani çok az miktarda bile alınsa, bu maddeler vücutta birikerek uzun vadede kanser, doğurganlık sorunları ve hormon bozukluklarına yol açabiliyor.

UZMANLARDAN TÜKETİCİLERE UYARILAR

Global 2000, tüketicilere şu uyarılarda bulunuyor:

🔹 Ucuz ve plastik ağırlıklı ürünlerden uzak durun.
🔹 Aşırı kokan ürünleri satın almayın. Yoğun kimyasal kokular genellikle tehlikeli madde varlığına işaret eder.
🔹 “Scan4Chem” adlı uygulamayla ürünleri tarayarak üreticilere SVHC içerip içermediğini sorun.

Global 2000 yetkilisi Dominik Linhard, “Bu uygulamayı kullanarak tüketici baskısını artırabilir ve firmaları daha güvenli ürünler üretmeye zorlayabiliriz,” diyor.

BERN – 27 Mayıs 2025

🕒 Okuma süresi: 2 dakika
İsviçre’de sağlık sigortası primleri 2026 yılında da artacak. Ancak yetkililere göre, bu artış geçtiğimiz yıla kıyasla daha ılımlı olacak. Federal Sağlık Dairesi (BAG), ortalama primlerdeki artış hızının yavaşlayabileceğini duyurdu.

2025 yılına girerken sağlık sigortası primleri ortalama yüzde 6 oranında yükselmişti. Son açıklamalara göre bu oran, 2026’da daha düşük seviyede kalabilir. Ancak kesin rakamlar için henüz erken.

Federal Sağlık Dairesi Başkan Yardımcısı Thomas Christen, salı günü Bern’de yaptığı açıklamada, “Mevcut maliyet artışı endişe verici” ifadelerini kullandı. 2025’in ilk çeyreğinde sağlık harcamaları, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,9 oranında arttı.

PRİMLERDEKİ ARTIŞ YAVAŞLAYABİLİR

BAG Sigorta Denetimi Bölüm Başkanı Philipp Muri ise daha temkinli bir iyimserlikle, “Çok dikkatli konuşursak, prim artışlarının 2026’da daha hafif geçmesi beklenebilir” dedi.

Uzmanlara göre bu beklentinin sebeplerinden biri, geçtiğimiz yıl sağlık sigortası şirketlerinin rezervlerinin daha fazla erimemiş olması. Ancak prim artışlarının kantonlar ve sigorta şirketleri arasında farklılık gösterebileceği de vurgulandı.

MALİYETLER DURMUYOR

İsviçre’de sağlık harcamaları genel olarak artmaya devam ediyor. Geçtiğimiz yıl bu alandaki giderler yüzde 4,7 oranında artarak yine beklentilerin üzerine çıktı. Buna karşın hükümet, sağlık sistemindeki mali yükü dengelemek adına yeni adımlar atmayı değerlendiriyor.

📌 Not: 2026 yılı için kesin prim rakamlarının, Eylül ayında resmi olarak açıklanması bekleniyor.

Okuma süresi: 2 dakika
Cemil Baysal

ZÜRİH – Bir çalışan hasta raporu aldıktan sonra tatile çıkabilir mi? Bu soru İsviçre iş dünyasında sıkça tartışılan konular arasında yer alıyor. Birçok kişi hasta raporunun aynı zamanda seyahat yasağı anlamına geldiğini düşünse de, iş hukuku açısından bu durum daha karmaşık.

Profesör Roger Rudolph (Zürih Üniversitesi, İş Hukuku):

“Bir seyahatin iyileşme sürecini yavaşlatmaması veya engellememesi şartıyla, hasta raporu ile tatile çıkmak temelde mümkündür.”

Kritik kriter: Tıbbi fayda
Eğer güneşli bir sahil kasabasında birkaç gün geçirmek, karanlık bir evde dinlenmekten daha sağlıklıysa, böyle bir tatil tıbbi olarak anlamlı olabilir.
Örneğin, Tessin’de veya bir doğa manzasarasında yürüyüş yapmak, iyileşmeye katkı sağlayabilir.

Ancak dikkat!

• İşverenin bilgisi olmadan seyahate çıkmak sorun yaratabilir.
• Özellikle yurt dışı seyahatlerinde günlük ödenek sigortalarıyla sorunlar yaşanabilir.
• Bazı durumlarda, seyahat nedeniyle işten çıkarma bile söz konusu olabilir.

Tatil mi, hasta izni mi?
Hasta raporu ile yapılan bir seyahat, tatil günü olarak sayılabilir. Bu durumda hem hastalık izni alınmış hem de tatil hakkı harcanmış olur.
Diğer yandan, tatildeyken ciddi bir hastalığa yakalanan biri, bu günleri daha sonra tatil olarak kullanma hakkına sahiptir.

Profesör Rudolph, “Yatakta geçirilen ağır bir grip bu hakkı sağlar; ancak hafif bir baş ağrısı için geçerli değildir,” diyor.

Sonuç:
Hasta raporu ile seyahat etmek yasak değil, ancak koşullara ve iletişime dikkat etmek gerekiyor.
Tavsiyemiz:

• İşvereninizi mutlaka bilgilendirin
• Gerekiyorsa önceden yazılı onay alın
• “Parti tatillerinden” kesinlikle kaçının