İsviçre ve Almanya basınında son günlerde yayımlanan haber ve analizler, İstanbul’un karşı karşıya olduğu büyük deprem riskini güçlü ve çarpıcı başlıklarla gündeme taşıdı. Marmara Denizi altındaki faylarda biriken sismik gerilimin kritik seviyeye ulaştığı vurgulanırken, bilim insanlarının “mega deprem gecikti” yönündeki uyarıları öne çıkarıldı.

🇨🇭 İsviçre Basınında Haberin Duyurulduğu Gazeteler ve Başlıklar

İsviçre medyası konuyu sert ve alarm veren ifadelerle ele aldı:

• Neue Zürcher Zeitung (NZZ):
  Das grosse Beben von Istanbul ist überfällig
  (İstanbul’un büyük depremi gecikti)
• watson.ch:
  Unter Istanbul schlummert eine Zeitbombe – ein Megabeben ist überfällig
  (İstanbul’un altında bir zaman bombası yatıyor – Mega deprem gecikti)
• nau.ch:
  Tickende Zeitbombe: Megabeben in Istanbul ist längst überfällig
  (Tıklayan zaman bombası: İstanbul’da mega deprem çoktan gecikti)
• 20 Minuten (20min.ch):
  Studie: Erdbeben wandern Richtung Istanbul – Forscher schlagen Alarm
  (Araştırma: Depremler İstanbul’a doğru ilerliyor – Bilim insanları alarm veriyor)
• Tages-Anzeiger / CH Media grubu:
  Istanbul und die Angst vor dem grossen Beben
  (İstanbul ve büyük deprem korkusu)

İsviçre basınında İstanbul sıklıkla “jeolojik zaman ayarlı bomba” olarak tanımlandı ve milyonlarca insanın yaşadığı kentteki yapı stokuna dikkat çekildi.

🇩🇪 Alman Basınında Haberin Yer Aldığı Gazeteler ve Başlıklar

Alman basını, konuyu daha çok bilimsel analiz ve risk değerlendirmesi çerçevesinde ele aldı. İsviçre’de yayımlanan birçok haberin de Alman kaynaklı analizlere dayandığı görüldü:

• t-online.de:
  Istanbul steht auf einer geologischen Zeitbombe
  (İstanbul jeolojik bir zaman bombasının üzerinde duruyor)
• Der Spiegel (online analiz):
  Warum ein grosses Erdbeben in Istanbul jederzeit möglich ist
  (İstanbul’da büyük bir deprem neden her an mümkün?)
• Die Welt:
  Mega-Beben am Bosporus? Experten warnen vor Istanbul
  (Boğaz’da mega deprem mi? Uzmanlar İstanbul için uyarıyor)
• Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ):
  Das Erdbebenrisiko am Marmarameer wächst
  (Marmara Denizi’nde deprem riski büyüyor)
• Süddeutsche Zeitung:
  Istanbul und das Warten auf das grosse Beben
  (İstanbul ve büyük depremi beklemek)

Alman basınında, Marmara Denizi altındaki “kilitlenmiş fay segmentleri”, tarihsel deprem döngüleri ve olası büyük bir depremin Avrupa’ya uzanabilecek ekonomik ve insani etkileri ön plana çıkarıldı.

Ortak Mesaj: “Soru Artık Olup Olmayacağı Değil”

İsviçre ve Almanya basınında farklı başlıklarla yayımlanan tüm haberlerin ortak mesajı net oldu:
İstanbul için büyük bir deprem riski uzun süredir biliniyor ve bu risk giderek artıyor. Uzmanlara göre artık tartışılan konu depremin olup olmayacağı değil, ne zaman gerçekleşeceği.

İngiltere’nin Nottingham kentinde yaşayan 51 yaşındaki bir erkek, ani gelişen nörolojik şikâyetler nedeniyle acil servise kaldırıldı. Yapılan tetkiklerde hastanın hafif dereceli bir felç geçirdiği tespit edildi. Doktorları şaşırtan ise hastada bilinen klasik risk faktörlerinin bulunmamasıydı. Yapılan yaşam tarzı sorgulaması, felcin olası nedenini ortaya koydu: Aşırı enerji içeceği tüketimi.

Günde sekiz kutu enerji içeceği

Hastane başvurusu, vücudunun sol tarafında aniden ortaya çıkan uyuşma ve beyinde gelişen belirtiler üzerine gerçekleşti. Manyetik rezonans görüntüleme (MR) sonuçları, kalıcı felç bulgusu olmaksızın hafif bir inme yaşandığını doğruladı.

Tıbbi raporun BMJ Case Reports dergisinde yayımlanan detaylarına göre, hastada yalnızca ciddi derecede yüksek tansiyon saptandı. Bunun dışında felç için bilinen başka bir risk faktörüne rastlanmadı. Kan basıncı ilaç tedavisiyle düşürüldü.

Ancak yapılan ayrıntılı görüşmede hasta, her biri 160 miligram kafein içeren enerji içeceklerinden günde sekiz kutu tükettiğini ifade etti. Bu da günlük toplam kafein alımının 1200–1300 miligrama ulaşması anlamına geliyor. Uzmanlara göre bu miktar, yetişkinler için önerilen günlük azami sınır olan 400 miligramın üç katından fazla.

İçecekler bırakılınca tansiyon normale döndü

Enerji içeceklerinin tamamen bırakılmasından yalnızca bir hafta sonra hastanın tansiyon değerlerinin normale döndüğü bildirildi. Aradan yıllar geçmesine rağmen kan basıncının hâlâ normal seyretmesi, uzmanlar için dikkat çekici bir bulgu oldu. Buna karşın hasta, sol tarafındaki uyuşma hissinin tamamen geçmediğini belirtti.

Uzmanlar, bu klinik tabloya bakıldığında enerji içeceklerinin tansiyon artışına ve dolaylı olarak inmeye yol açtığı konusunda ciddi bir şüphe bulunmadığını vurguluyor.

Kalp, sinir sistemi ve ruh sağlığı için risk

İsviçre Bağımlılık Vakfı (Sucht Schweiz) da uzun süreli enerji içeceği tüketiminin kalp-damar ve sinir sistemi üzerinde olumsuz etkileri olabileceğine dikkat çekiyor. Aşırı tüketim; uyku bozuklukları, çarpıntı ve anksiyete riskinde artışa yol açabiliyor.

Uzmanlar ayrıca bu içeceklerin yüksek miktarda şeker içerdiğini hatırlatarak, “Enerji içecekleri susuzluğu gidermek için değil, keyif amaçlı tüketilmesi gereken ürünlerdir” uyarısında bulunuyor.

Tartışmalı geçmiş

Enerji içecekleri ilk kez 30 yılı aşkın bir süre önce Avrupa’da piyasaya çıktığında da tartışma konusu olmuştu. Red Bull’un Avusturya’da satışa sunulmasının ardından Fransa’da, aşırı tüketimin sağlık üzerindeki olası zararları nedeniyle yasaklanmış, ürün ancak 2008 yılında ülkede onay alabilmişti.

İsviçre’de ise enerji içecekleri 1994 yılında piyasaya girdi. Yetkili kurumlar başlangıçta onay vermemiş olsa da, sonraki yıllarda ürünler raflardaki yerini aldı. Günümüzde piyasada çok sayıda farklı marka ve ürün bulunurken, kafein miktarları arasında ciddi farklılıklar olabiliyor.

Uzmanlar, özellikle düzenli ve yüksek miktarda tüketimin ciddi sağlık sonuçları doğurabileceği konusunda uyarıyor.

VİYANA — 11 Aralık 2025
Avusturya Parlamentosu, bugün gerçekleştirdiği oturumda 14 yaşın altındaki kız öğrencilerin okullarda başörtüsü takmasını yasaklayan yasa tasarısını geniş bir çoğunlukla kabul etti. Hükümet tarafından “çocukların özgürlüğünü koruma” hedefiyle sunulan düzenleme, ülkede uzun süredir devam eden entegrasyon ve dini özgürlük tartışmalarını yeniden alevlendirdi.

Yasanın Kapsamı

Kabul edilen düzenleme, devlet ve özel tüm okullarda, İslami geleneklere uygun biçimde başı kapatan başörtüsü, hijap ve benzeri örtülerin 14 yaş altı kız öğrenciler tarafından kullanılmasını yasaklıyor. Yasa, 2026–2027 eğitim öğretim yılı ile birlikte yürürlüğe girecek. Geçiş sürecinin bir parçası olarak Şubat 2026’dan itibaren okullarda bilgilendirme programları uygulanacak.

Düzenlemeye göre, kurala uyulmaması durumunda ilk aşamada ailelerle görüşme yapılacak; ihlallerin devamı hâlinde 150 ile 800 euro arasında para cezası verilebilecek.

Oylama ve Siyasi Dengeler

Yasa tasarısı, iktidar ortağı ÖVP, SPÖ ve NEOS’un desteğiyle meclisten geçti.
Aşırı sağcı FPÖ tasarıya destek verirken, uygulamanın daha da genişletilmesi gerektiğini savundu.
Yeşiller Partisi ise düzenlemeye karşı çıkarak, yasanın anayasal eşitlik ilkesini zedelediğini ve özellikle Müslüman toplumu hedef aldığını dile getirdi.

Hükümetin Gerekçesi

Aile, Uyum ve Avrupa Bakanı Claudia Plakolm, yasağın temel amacının “kız çocuklarının dini veya toplumsal baskıdan korunması” olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:

“Çocuklar özgürce büyümelidir. Toplumsal baskı sonucu erken yaşta başörtüsü takmalarına göz yummak devletin görevi olamaz.”

Eleştiriler ve Hukuki Tartışmalar

Yasa, hem ülke içinde hem de uluslararası düzeyde yoğun eleştiriyle karşılandı.
Amnesty International ve diğer insan hakları kuruluşları, düzenlemenin “ayrımcı” olduğunu ve dini özgürlüğü ihlal ettiğini savunuyor.

Avusturya İslam Cemaati (IGGÖ), kararın Müslüman çocukları damgaladığını belirterek yasayı Anayasa Mahkemesi’ne taşıyacaklarını açıkladı.
Benzer bir yasa, 2019’da yalnızca ilkokulları kapsayacak şekilde çıkarılmış, ancak 2020’de Anayasa Mahkemesi tarafından ayrımcılık gerekçesiyle iptal edilmişti. Bu nedenle yeni düzenlemenin de hukuki açıdan tartışmalı bir sürece girmesi bekleniyor.

Toplumsal Etki

Hükümet verilerine göre yasadan yaklaşık 12.000 kız öğrenci etkilenecek. Kararın, Avusturya’daki Müslüman topluluklarla devlet arasındaki ilişkilerde yeni bir döneme işaret ettiği değerlendiriliyor.