İsviçre
İsviçre’de İş Bulmak Artık Eskisi Kadar Kolay Değil
Hazırlayan: İsviçre’nin Sesi Ekonomi Muhabiri Selin Türkyılmaz – Zürih, 2025
İsviçre ekonomisi hâlâ Avrupa’nın en güçlülerinden biri.
Ancak son yıllarda hem iş piyasasında hem de konut sektöründe tablo değişti.
Uzmanlara göre artık iş bulmak da kirada yaşamak da eskisine göre çok daha zor.
Üstelik bu durum, yalnızca yüksek vasıflı çalışanları değil, vasıfsız göçmenleri de etkiliyor.
💼 İş Piyasasında Rekabet Keskinleşti
Ekonomistler, İsviçre’de iş bulmanın geçmişe göre zorlaşmasını üç temel nedene bağlıyor:
yüksek nitelik beklentisi, bürokratik süreçlerin uzaması ve teknolojik dönüşüm.
🔹 Yüksek vasıf ve dil şartı
Dr. Markus Frei, Bern merkezli iş piyasası uzmanı:
“Artık sadece diplomanız değil, İsviçre iş kültürüne ne kadar adapte olduğunuz da belirleyici.
İşverenler çok dilli, yerel deneyimli ve kültürel olarak uyum sağlamış çalışanları tercih ediyor.”
Frei’ye göre, özellikle göçmen çalışanların önünde dil engeli belirginleşiyor.
Birçok iş ilanında Almanca veya Fransızca zorunluluğu aranıyor; bu da yalnızca İngilizce bilen profesyonelleri dezavantajlı hâle getiriyor.
🔹 Denk diploma ve izin süreçleri
Bir ekonomi uzmanı, İsviçre’de yabancı profesyonellerin bürokratik engellerle sık karşılaştığını belirtiyor:
“Kimi mühendis veya doktor, aylarca sadece denk belge bekliyor.
Bu, işe giriş sürecini ve motivasyonu doğrudan etkiliyor.”
Uzmanlara göre özellikle AB dışından gelen nitelikli çalışanlar,
çalışma izni ve diploma denklik sürecinde uzun beklemelerle karşılaşıyor.
Bu durum, ülkenin yüksek vasıflı iş gücü ihtiyacına rağmen bazı sektörlerde açık oluşmasına yol açıyor.
🔹 Teknolojik dönüşüm ve sektör kaymaları
Jonas Keller, Zürihli ekonomi analisti:
“Yapay zekâ ve otomasyon, bankacılık ve idari işlerde istihdamı daraltıyor.
Ancak aynı süreç bilişim, mühendislik ve sağlık alanlarında yeni iş kapıları açıyor.”
Keller’e göre dijital dönüşüm, İsviçre iş piyasasında “nitelik sıçraması” yaratıyor.
Artık sıradan pozisyonlar azalırken, dijital beceri ve teknik uzmanlık aranan başlıca kriterler haline geliyor.
🔹 Vasıfsız göçmenler için tablo daha zor
Lina Schmid, Lozan merkezli sosyal politika araştırmacısı:
“Vasıfsız göçmenler için iş bulmak her geçen yıl daha zorlaşıyor.
Özellikle temizlik, inşaat ve restoran hizmetleri gibi alanlarda yoğun rekabet var.
İşverenler artık bu pozisyonlarda bile temel Almanca veya Fransızca bilgisi istiyor.”
Schmid’e göre, pandemi sonrası dönemde vasıfsız işlerde yerel iş gücü tercihleri arttı.
Bu da geçici veya düşük eğitimli göçmenlerin iş bulma süresini uzatıyor.
Bazı kantonlarda belediyeler, bu grupların istihdam edilebilmesi için uyum kursları ve kısa mesleki eğitimler düzenliyor.
🔍 Genel Sonuç
Uzmanlar, İsviçre’de iş bulmanın hâlâ mümkün olduğunu ancak şartların ağırlaştığını vurguluyor.
Bir diploma artık yeterli değil; dil, uyum ve deneyim birleşimi yeni dönemin altın anahtarı.
Vasıfsız göçmenler içinse, dil öğrenimi ve geçici iş fırsatları dışında seçenekler giderek daralıyor.
🏠 Kira ve Yaşam Giderleri Tarihi Zirvede
Uzmanların ortak görüşü, İsviçre’de yaşam maliyetlerinin son yıllarda ciddi biçimde arttığı yönünde.
Kira fiyatları 20 yılın en yüksek seviyesine ulaştı.
2024 verilerine göre ülke genelinde kiralar son 20 yılda %30’un üzerinde artış gösterdi.
M. Lutz, Neue Zürcher Zeitung ekonomi editörü:
“Konut arzı dar, talep yüksek.
Özellikle Zürih, Cenevre ve Basel’de kiralık ev bulmak artık piyango gibi.”
📈 Neden Bu Kadar Arttı?
Uzmanlar kira artışının üç temel nedeni üzerinde birleşiyor:
- Yeni konut inşaatlarının yavaşlaması,
- Nüfus artışı ve göçmen talebinin sürmesi,
- Yükselen faiz oranlarının mülk sahiplerini kiraları artırmaya yöneltmesi.
Bugün büyük şehirlerde ortalama 2 odalı dairelerin kira aralıkları şöyle:
- Zürih: 2.200 – 2.800 CHF
- Cenevre: 2.000 – 2.600 CHF
- Bern: 1.600 – 2.000 CHF
Elektrik, ulaşım, sağlık sigortası ve gıda harcamaları da eklendiğinde,
tek başına yaşayan bir kişinin aylık ortalama yaşam maliyeti 4.000–5.000 Frank’a çıkıyor.
🔔 Genel Değerlendirme
Birçok ekonomi yazarı, İsviçre’nin artık “yüksek refah ama artan maliyetler ülkesi” haline geldiği görüşünde.
İş bulmak hâlâ mümkün; fakat daha fazla çaba, uyum ve sabır gerektiriyor.
Yaşam kalitesi yüksek, ancak pahalılaşma günlük yaşamın değişmez gerçeği haline geldi.
Selin Türkyılmaz, İsviçre’nin Sesi ekonomi muhabiri:
“İsviçre hâlâ fırsatlar ülkesi, ama artık o fırsatlara ulaşmak eskisi kadar kolay değil.
İsviçre
İsviçre’de Bebekler Eskisine Göre Daha Uzun Süre Emziriliyor
İsviçre’de Bebekler Eskisine Göre Daha Uzun Süre Emziriliyor
Bern, 13 Kasım 2025 – İsviçre’de bebeklerin emzirilme süresi son yıllarda belirgin biçimde uzadı. 2024 yılında doğan bebeklerin neredeyse yüzde 70’i, yaşamlarının ilk dört ayında yalnızca anne sütü ile beslendi. Bu oran, 2014 yılında yüzde 60 seviyesindeydi.
Federal Gıda Güvenliği ve Veterinerlik Dairesi’nin (BLV) perşembe günü duyurduğu yeni BLV Emzirme Araştırması, bebeklerin daha ileri aylarda da emzirilmeye devam ettiğini gösteriyor. Araştırmaya göre, 2024’te 10 aylık bebeklerin yüzde 53’ü hâlâ günde en az bir kez anne sütü aldı. 2014 yılında bu oran yalnızca yüzde 30’du.
Çalışan anneler daha kısa süre emziriyor
Veriler, çalışan annelerin emzirme süresinin işe katılmayan annelere kıyasla daha kısa olduğunu ortaya koyuyor. Çalışan anneler bebeklerini ortalama 17,4 hafta, çalışmayan anneler ise 21,8 hafta boyunca yalnızca anne sütüyle besledi.
Bebeklere verilen şeker yarı yarıya azaldı
Araştırmanın dikkat çekici bir başka bulgusu da bebek beslenmesinde şeker tüketiminin kayda değer biçimde düşmesi oldu. 12 aylık bebeklerin yalnızca dörtte biri şeker içeren yiyecek veya içecek tüketiyor. Bu oran, 10 yıl önceki seviyenin yarısı.
Haberde geçen “şeker” ne anlama geliyor?
Haber bağlamında kullanılan “şeker”, ilave şeker anlamına gelmektedir. Doğal olarak meyvelerde bulunan şekerler bu kapsamda değerlendirilmez. Burada kastedilen şunlardır:
- İlave şeker eklenmiş hazır yoğurt ve bebek ürünleri
- Meyve suları (özellikle tatlandırılmış olanlar)
- Tatlılar, bisküviler, kekler
- Şekerli içecekler
- Şekerlemeler (bebeklere önerilmez)
Dolayısıyla araştırma, bebeklerin ilave şekerle tanışma oranının son on yılda belirgin şekilde azaldığını göstermektedir.
6–17 yaş arası çocukların beslenme alışkanlıkları ilk kez incelendi
BLV’nin aynı gün yayımladığı bir diğer çalışma ise 6 ila 17 yaş arasındaki çocukların beslenme durumunu ele aldı. İlk kez gerçekleştirilen bu araştırma, çocukların karbonhidrat, protein, yağ ve lif gibi temel besin öğelerini genel olarak yeterli miktarda aldığını ortaya koydu.
Ancak, BLV’ye göre çocukların beslenme düzeninde atıştırmalıklar ve şekerli içecekler önemli yer tutarken, meyve ve sebze tüketimi oldukça düşük seyrediyor.
Gündem
İsviçre’de Kadınlara Yönelik Şiddet Artıyor
İsviçre, kadınlara yönelik şiddet konusunda karanlık bir yıl geçiriyor. 2025’te şimdiye kadar 27’den fazla kadın ve kız çocuğu öldürüldü – bu sayı, geçen yılın toplamını şimdiden aşmış durumda. Federal Hükümet ilk kez kadın cinayetlerine ilişkin ayrıntılı verileri kamuoyuyla paylaştı ve ülke çapında bir önleme kampanyası başlattı. Bu bilgileri İsviçre Radyo ve Televizyon Kurumu SRF duyurdu.
Resmi veriler, özellikle bir gerçeğin altını çiziyor: Ayrılık anı kadınlar için en tehlikeli dönem. Vakaların büyük çoğunluğunda fail, kadının yakın çevresinden geliyor; genellikle eş ya da eski partnerler bu saldırıların sorumlusu. Birçok olaydan önce tehditler veya ısrarlı takip gibi uyarı işaretleri bulunduğu belirtiliyor.
Bozen’de “Talk Less, Do More” Koşusu: Şiddete Karşı Toplumsal Bir Mesaj
İsviçre’de tablo endişe vericiyken, İtalya’nın kuzeyindeki Bozen (Bolzano) kenti güçlü bir toplumsal dayanışma örneği sergiliyor. 23 Kasım’da, şehirde 12. kez düzenlenecek “Talk Less, Do More” koşusu, kadınlara yönelik şiddete karşı kamuoyu oluşturmayı hedefliyor. Haber Südtirolnews tarafından duyuruldu.
Koşu, Museion’un önünden başlayacak ve katılımcılar tarihi şehir merkezi ile Talferpromenade boyunca uzanan beş kilometrelik parkuru tamamlayacak. Güzergâh üzerinde, ilişkilerde saygı, sağlıklı iletişim ve şiddet önleme konularını işleyen interaktif duraklar yer alacak.
Etkinlik; müzik, bilgilendirme stantları ve belediye, sosyal hizmetler, spor kulüpleri ile polis teşkilatının oluşturduğu geniş bir destek ağıyla gerçekleştirilecek.
Koşunun sonunda çeşitli ödüller verilecek. Bunlardan biri, yaşamı boyunca kadınlara yönelik şiddetle mücadeleye adayan ve geçtiğimiz yıllarda hayatını kaybeden polis müfettişi Mario Morgavi anısına verilen özel ödül olacak.
Gündem
Umverkehr’den Uçak Bileti Vergisi İçin Yeni Halk İnisiyatifi
İsviçre’nin çevre örgütü Umverkehr, uçak bileti vergisini yeniden siyasi gündeme taşımaya hazırlanıyor. Örgüt, 2026 yılında başlatacağı halk inisiyatifi ile, uçuş mesafesine ve seyahat sınıfına göre değişen bir uçak bileti vergisinin oylamaya sunulmasını hedefliyor.
Umverkehr, federal hükümetin ve parlamentonun artan havacılık kaynaklı sera gazı emisyonlarını azaltma konusunda yeterli irade göstermediğini savunuyor. Örgüte göre, yüksek tren biletleri ve sınırlı uluslararası demiryolu seçenekleri, yolcuların uçaktan trene geçişini engelliyor. Bu durumun “ciddi bir dengesizlik” yarattığı belirtiliyor.
Gelirin Halk ve Uluslararası Tren Ağına Aktarılması
Taslağa göre, toplanacak gelirin büyük bölümü kamu ulaşımının kullanımını teşvik etmek için doğrudan halka geri dağıtılacak. Kalan pay ise uluslararası demiryolu bağlantılarının güçlendirilmesine ayrılacak.
Gece Treni Tartışmalarına Eleştiri
Umverkehr, özellikle gece trenleri konusunda federal siyasette yaşanan “gidip gelme” tavrını eleştiriyor. Ständerat’ın Mali Komisyonu, 2026 bütçesinden ayrılması planlanan 10 milyon franklık gece treni desteğinin kaldırılmasını önerdi. Bu konudaki nihai karar Aralık ayında parlamentoda verilecek.
Daha Önceki Girişimler Başarısız Olmuştu
İsviçre halkı, 2021’de CO₂ Yasası kapsamında sunulan uçak bileti vergisini reddetmişti. Sonrasında parlamentoya sunulan benzer girişimler de kabul görmedi. Ayrıca, CO₂ yasasının son revizyonunda milletvekilleri, business ve özel jetler için önerilen ek uçuş vergisinden tamamen vazgeçti.
Kamuoyu Desteği Artıyor
Öte yandan, 2022 yılında yapılan ve Umverkehr tarafından yaptırılan bir temsilî ankete göre, iklim politikaları açısından uçak biletlerini daha pahalı hâle getiren bir yönlendirme vergisi, toplum içinde geniş bir kabul görüyor.
-
Gündem11 ay önceTELEGRAM’DA ŞOK EDEN GRUPLAR: TECAVÜZ AĞLARI VE K.O. DAMLALARI
-
Ekonomi2 yıl önceİsviçre’de Maaş Dengesi: Ortalama bir Kişinin Maaşı 6788 CHF
-
E-Dergi2 yıl önceİsviçre’nin Sesi Şubat 2024
-
İsviçre2 yıl önceDünyanın En İyi Sağlık Kurumları: İlk 250 Hastane Sıralamasında İsviçre’den 10 Hastane
-
Yaşam2 yıl önceKıskanç Kaynana Belirtileri: Gözden Kaçırmamanız Gereken 10 İşaret
-
Gündem12 ay önceERDOĞAN KARŞITI PAYLAŞIMLARI SIĞINMA BAŞVURUSUNDA HAKLI GEREKÇE OLARAK GÖRÜLMEDİ
-
Dünya12 ay önceMETA’NIN COVİD-19 AŞILARIYLA İLGİLİ YANILTICI BİLGİ KARARI: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜNÜ KISITLIYOR MU?
-
Gündem12 ay önceTÜRKİYE’DEN GELEN SIĞINMA BAŞVURULARINA GETİRİLEN SERT UYGULAMALARA TEPKİ


