İsviçre’de erkek nüfusunun artışı son yıllarda önemli bir trend haline geldi. 1950 yılında her 100 kadına karşılık 93 erkek bulunurken, günümüzde bu oran 99’a yükseldi. Soziolog Katja Rost, bu değişimin olası sorunları beraberinde getirebileceğini ancak her zaman olumsuz sonuçlar doğurmadığını vurguluyor. Federal İstatistik Ofisi’nin verilerine göre, kadınların doğurganlık oranındaki düşüş ise demografik yapıyı etkileyen önemli bir faktör olarak öne çıkıyor.

20min Gazetesi’ne açıklamalarda bulunan Rost, bu durumun bir toplumda genç erkeklerin yüksek oranda olmasının negatif sonuçlara yol açabileceğini vurguluyor.

Demografik Değişim ve Doğum Oranları

Federal İstatistik Ofisi’nin verilerine göre, 2023 yılında İsviçre’de doğan bebek sayısı tarihin en düşük seviyesine geriledi. Toplam 80,024 doğum kaydedildi ve önceki yıla göre %2.8 düşüş yaşandı. Özellikle 30 yaş altı kadınlar arasında doğum oranları belirgin bir şekilde azaldı.

Cinsiyet Oranları ve Tarihsel Değişim

1871 yılından bu yana İsviçre’de doğan bebeklerde erkeklerin kızlardan daha fazla olması dikkat çekiyor: 100 kıza karşılık 106 erkek. Bu fark, yaşam beklentisindeki farklılıklarla dengeleniyor. Ancak 1950’den beri genç yaş gruplarında erkekler lehine bir eğilim gözleniyor.

Sosyolog Katja Rost’un Değerlendirmesi

Katja Rost’a göre, toplumda genç erkeklerin yüksek oranda olması çeşitli olumsuz sonuçlara yol açabilir. Örneğin, bu durum suç oranlarında artışa neden olabilir. Ancak bu değişim aynı zamanda daha fazla risk alma eğilimini teşvik ederek teknolojik ve ekonomik ilerlemeye de katkı sağlayabilir.

Zürih Üniversitesi’nden sosyolog Katja Rost’un araştırmasına göre, insan toplumlarında genellikle hafif bir erkek fazlası gözlemlenmekte. Rost, bu eğilimin evrimsel olarak üreme güvencesi sağlama amacıyla ortaya çıktığını açıklıyor. Erkeklerin yüksek ölüm oranları ve risk alma davranışları, bu cinsiyet dengesizliğini kısmen açıklamaktadır. Bu durum, örneğin motosiklet sürme, buz tırmanışı veya paraşütle atlama gibi riskli sporların genellikle erkekler tarafından tercih edilmesini açıklıyor.

Batı Toplumlarında Değişen Cinsiyet Oranları

Batı toplumlarında ise bu “klasik” cinsiyet oranı giderek değişim göstermektedir. Özellikle erkek göçmenlerin varlığı ve cinsiyete dayalı seçim işaretlerinin çocuklarda belirgin hale gelmesi, bu değişiklikte önemli bir rol oynamaktadır. Rost’un ifadesine göre, “Bazı batı-dışı toplumlarda, kız çocuklar ebeveynlerin tercihlerini daha az karşıladıkları için beklenenden daha fazla erkek fazlası gözlemlenmektedir. Diğer taraftan, bazı Batı toplumlarında ise ebeveynlerin giderek daha fazla kız çocuğu istedikleri gözlemlenmektedir.”

Çift Yönlü Bir Kılıç

Sosyolog Katja Rost’un Değerlendirmesi

Katja Rost’a göre, toplumda genç erkeklerin oranının artması çeşitli sorunlara yol açabilir. Örneğin, daha yüksek kriminalite oranları gibi. Ancak bu durum aynı zamanda daha fazla risk alınmasını teşvik ederek teknolojik ve ekonomik ilerlemeye de katkıda bulunabilir. Rost, bu değişimin “iki ucu keskin bir kılıç” olduğunu belirtiyor.

İsviçre’de hükümlü mahkûmların %93’ü erkek.

**Bu bir sorun olabilir – ancak Rost vurguladığı gibi, mutlaka olmak zorunda değil. Cinsiyet oranlarındaki değişiklikler temelde çift yönlü bir kılıçtır: “Sorunlar her zaman fırsatlardır: Daha yüksek risk alma, örneğin daha riskli ancak potansiyel olarak kârlı iş girişimlerine yol açabilir. Erkekler her şeyi riske atmaya daha fazla isteklidir – bu da teknolojik ve ekonomik ilerlemeye neden olur.”

Toplumsal Normların Değişimi

İsviçre’de kadınların eğitim düzeyinin erkeklerden daha yüksek olması, partner tercihlerini etkileyen önemli bir faktör olarak öne çıkıyor. Ülkeye yapılan göçlerin de bu dinamikleri nasıl etkilediği üzerine çalışmalar sürüyor.

Partner seçimindeki değişimler de gözlemlenebilir: “Eşitlikçi bir toplumda kadınlar genellikle eğitim düzeyi benzer olan partnerler arar. Ancak İsviçre gibi zengin, eşitlikçi ülkelerde bu eğilimde bir boşluk gözlemlenmektedir.” Bu durum, hem göçmenlerin genellikle erkek ve daha az eğitimli olmalarından kaynaklanmakta hem de yerel değişkenlerle ilişkilendirilmektedir.

Sosyologların Çözüm Önerisi

Sosyologlar, bu tür toplumsal değişimlerin genellikle doğal denge içinde çözümlendiğini savunuyorlar. Rost, “Toplumlar genellikle bu tür karmaşık sorunlara en iyi cevapları kendileri bulur, bu nedenle tepeden inme değil, tabandan yukarı bir yaklaşım daha etkili olabilir” diyor. Bu bakış açısı, İsviçre’deki demografik ve toplumsal yapıdaki değişimin anlaşılmasında önemli bir perspektif sunuyor.