Ekonomi
İsviçre 2024: Değişimin Odak Noktasındaki 40 Yenilik
Cemil Baysal – 2024 yılı İsviçre’de bir dizi değişiklikle başlıyor. Bu reformlar birçok sektörü kapsıyor ve Emeklilik ve Hinterlassenenversicherung (AHV) alanında önemli yenilikleri içeriyor. Bu, emeklilere emeklilik ödemelerini aşamalı olarak almayı veya ertelemeyi sağlayarak iş yüklerini hafifletiyor. Ayrıca, Malulen Emeklilik Sigortası (IV) şimdi otizmli çocuklara dokuz yaşına kadar yardımcı köpeklerle destek veriyor ve bu desteği 16 yaşından itibaren mobilite engellilerine genişletiyor.
Otomotiv endüstrisi de garaj sahiplerinin konumunu güçlendiren ve polise soruşturmalar kapsamında kan ve idrar örneklerinin alınmasına genişletilmiş yetkiler veren kapsamlı reformlara tanık oluyor. Sağlık hizmetleri ve eğitim alanı da odak noktasında: Sağlık Sigortası, meme kanseri için önleyici operasyonların genişletilmiş maliyetlerini üstlenirken, Matura’nın yasal temellerinin kapsamlı bir revizyonu eğitimdeki uzmanlık alanlarını güçlendiriyor.
Bu değişiklikler, İtalya’da çalışan sınır ötesi işçiler için vergilendirme yönergeleri de dahil olmak üzere vergi düzenlemelerini de içeriyor.
Reformlar kapsamlıdır ve gıda düzenlemelerinden, eğitimden, sağlık hizmetlerinden ve vergi yasalarından etkilenir. İsviçre’nin geleceğe yönelik ve adil bir şekilde şekillenmesini amaçlar. Generic ilaçların teşvik edilmesinden, vatandaşlar için destek hizmetlerinin genişletilmesine ve yeni yasal düzenlemelerin getirilmesine kadar – İsviçre, hayatı geliştirmek ve vatandaşların yaşam kalitesini artırmak için yasalarının farklı sektörlerinde kapsamlı bir dönüşüm geçiriyor.
Blick gazetesi 40 yeniliği yayınladı. Bunlar :
- AHV: Kısmi emeklilik veya emeklilik ödemelerinin ertelemesi, iş yükünün kademeli olarak azaltılmasını sağlar.
- AHV/IV: Otizmli çocuklar için rehberlik köpeklerinin finansmanı ve ortopedik ayakkabı tedavisine genişletilmiş haklar.
- Otomobil Ticareti: Uluslararası üreticilere karşı garaj sahiplerinin hukuki korumasını artırır.
- Kan ve İdrar Örnekleri: Polis, bağımsız olarak uyuşturucu veya ilaç testleri için örnekler alabilir.
- Meme Kanseri: Yüksek riskli kişiler için önleyici cerrahi operasyonların sağlık sigortası tarafından karşılanması.
- Federal Personel: Federal personel için enflasyon telafisi ve özel ödeme.
- Elektrikli Araçlar: Elektrikli araçlar otomobil vergisine tabi tutulur.
- Film: Çevrimiçi ve televizyon hizmetleri İsviçre film endüstrisine yatırım yapmak zorundadır.
- Fitness: İsviçre Ordusu’nda spor performansının ölçümü için pilot deneme.
- Sağlık Maliyetleri: Sağlık maliyetlerinin artışını sınırlamak için yeni önlemler.
- Sınır Ötesi Çalışanlar: İtalya’da çalışan sınır ötesi işçiler için yeni vergilendirme kuralları.
- Ev Hizmetlileri: Ev hizmetlileri için daha yüksek asgari ücretler.
- Sürü Koruma: Büyük yırtıcı hayvanlar için ek katkı.
- İnternet: İsviçreli bireyler ve şirketler .swiss alan adları alabilir.
- Adalet: Mağdurların bilgi haklarının genişletilmesi ve ceza yargılaması prosedüründe değişiklikler.
- İklim: Büyük şirketler için bağlayıcı iklim raporlaması.
- Tüketici Kredileri: Tüketici kredileri için maksimum faiz oranlarının artırılması.
- Şirket Vergileri: Uluslararası faaliyet gösteren büyük şirketler için asgari vergi.
- Kosovalılar: Kısa süreli ziyaretler için vize muafiyeti.
- Sağlık Sigortası (1. Değişiklik): Minder yaşındaki çocuklar için sağlık sigortası prim sorumluluğunda değişiklik.
- Sağlık Sigortası (2. Değişiklik): Sağlık sigortası primlerinde artış.
- Şarj Cihazları: Cep telefonları ve radyo cihazları için tek tip şarj protokollerinin tanıtılması.
- Gıda: Yiyeceklerin kökeni gibi gıda düzenlemelerinde yeni kurallar.
- Matura: Lise mezuniyeti için yasal temellerin kapsamlı bir revizyonu.
- Katma Değer Vergisi: Mal ve hizmetler için katma değer vergisinin artışı.
- Kiralar: Referans faiz oranının artışı nedeniyle kira fiyatlarında artış.
- Mobil İletişim: Özel yerel mobil iletişim ağları için belirli frekansların serbest bırakılması.
- Ulaşım (1. Değişiklik): Toplu taşıma için yeni “Belediye İndirim Kartı”.
- Ulaşım (2. Değişiklik): Kamu taşımacılığındaki kör ve görme engelliler için kimlik kartlarının kaldırılması.
- Posta: İsviçre Postası tarafından mektup ve paketler için fiyat artışı.
- Serafe: Radyo veya televizyon programları almak için cihazları olmayan evler için ücret.
- Güvenlik: Yeni bir güvenlik merkezinin oluşturulması.
- Trafik: Sürüş sınavı yönergeleri ve araç güvenlik standartlarında çeşitli değişiklikler.
- Elektrik: Ortalama olarak elektrik fiyatlarının %18 artışı.
- Ölüm: Bir ebeveynin ölümü durumunda uzatılmış doğum izni veya babalık izni.
- Gözetim: İnternet ve telefon verileri için gözetim yetkilerinin genişletilmesi.
- Vasıflandırma: Çocuk ve yetişkin koruma kuruluşlarının genişletilmiş bilgi yükümlülükleri.
- Emeklilik: Mesleki emeklilikteki asgari faiz oranlarının iyileştirilmesi.
- Sivil Savunma: Sivil savunma hizmetlerine artan maaşlar.
- Gümrükler: Endüstri ürünleri için ithalat vergilerinin kaldırılması.
Ekonomi
Kamu Kurumlarında Öncelik İsviçrelilere mi Veriliyor?
İsviçre’de kamu kurumlarında çalışan yabancı uyrukluların oranı son yıllarda neredeyse sabit kaldı. Federal yönetimde görev yapan personelin yalnızca %5’i yabancı uyruklu. Bu durum, İsviçre’nin genel iş gücündeki %34’lük yabancı çalışan oranıyla kıyaslandığında dikkat çekici bir fark yaratıyor.
İsviçre basınında yer alan haberlerde, bu durum “Ausgerechnet beim Bund bleiben die Schweizer fast unter sich” başlığıyla gündeme taşındı.
Bu ifade, “Yabancıların en az olduğu yer, ironik biçimde devletin kendisi” şeklinde yorumlandı.
Başlık, “Tam da federal yönetimde, İsviçreliler neredeyse kendi aralarında kalıyor” anlamına gelerek, konunun ironik yönüne dikkat çekti.
Yabancı Uzmanlar Kamuya Giremiyor
Ekonomi çevreleri, kamu yönetiminde yabancı çalışan oranının düşüklüğünü “sistematik bir tercih” olarak değerlendiriyor.
Resmî gerekçe güvenlik, gizlilik ve vatandaşlık şartları olarak açıklansa da, uzmanlara göre bu durum kamuya girişte İsviçrelilere fiili bir öncelik tanındığı anlamına geliyor.
Bir ekonomi analisti şu değerlendirmeyi yaptı:
“Özel sektörde uluslararası uzmanlar olmadan birçok sektör ayakta kalamaz. Ancak kamu tarafında yabancılar neredeyse hiç yer bulamıyor. Bu fark uzun vadede bilgi akışını ve yeniliği zayıflatıyor.”
Avrupa Açılıyor, İsviçre Kapalı Kalıyor
Komşu Almanya, kamu kurumlarında yabancı uzman istihdamını artırmak için dil ve vatandaşlık şartlarını gevşetmiş durumda.
İsviçre’de ise başvuru süreçleri uzun, güvenlik kontrolleri sıkı, vatandaşlık koşulları katı. Bu da yabancı profesyonellerin kamuya yönelmesini neredeyse imkânsız hale getiriyor.
Temsiliyet Sorunu Büyüyor
Sosyologlar, federal yönetimin bugünkü yapısının İsviçre toplumunun çeşitliliğini yansıtmadığını vurguluyor.
Ülke nüfusunun üçte biri yabancı kökenliyken, kamu kurumlarında bu oran yalnızca yirmide bir. Uzmanlara göre bu durum, toplumsal temsiliyet ve adalet açısından “endişe verici bir dengesizlik.”
Uzmanlardan Politika Değişikliği Çağrısı
Uzmanlar, kamu yönetiminde istihdam politikalarının yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini savunuyor.
“Yabancı çalışanlara kapı açmak, sadece bir iyi niyet göstergesi değil, modern bir devletin gereğidir.”
Kamu kurumlarının daha açık ve uluslararası bir işe alım sistemi geliştirmesi öneriliyor.
Ekonomi
İsviçre, dijital rekabetin yeni dünya lideri
IMD raporuna göre İsviçre, ilk kez küresel dijital rekabet endeksinde zirvede
İsviçre, dijital rekabet alanında dünyanın en güçlü ülkesi unvanını kazandı. Uluslararası Yönetim Geliştirme Enstitüsü’nün (IMD) her yıl yayımladığı “World Digital Competitiveness Ranking” (WDCR) raporuna göre ülke, bu yıl ilk kez küresel dijital rekabet endeksinde birinci sıraya yerleşti.
Geçtiğimiz yıllarda sıralamanın zirvesinde yer alan Singapur bu yıl üçüncü sıraya gerilerken, ABD ikinci sıradaki yerini korudu. Böylece İsviçre, dijital dönüşümün merkezine yerleşen veri altyapısı, inovasyon kapasitesi ve dijital beceri geliştirme politikalarıyla dünya liderliğini elde etti.
🔍 Üç alanda zirveye taşıyan faktörler
IMD, ülkelerin dijital rekabet gücünü üç temel boyutta değerlendiriyor:
- Bilgi (Knowledge) – Eğitim sistemi, bilimsel araştırma kapasitesi ve yetenekli iş gücü.
- Teknoloji (Technology) – Dijital altyapı, yatırım ortamı ve regülasyon çerçevesi.
- Geleceğe Hazırlık (Future Readiness) – Şirketlerin dijital dönüşüm adaptasyonu, toplumun yeniliklere açıklığı ve dijital yönetişim.
İsviçre, özellikle bilgi ve geleceğe hazırlık alanlarında rakiplerine açık ara fark atarken, teknoloji boyutunda da önemli bir sıçrama kaydetti. Ülkenin araştırma odaklı ekonomi modeli, yüksek Ar-Ge harcamaları ve eğitimde dijital yetkinliklerin güçlendirilmesi bu başarının temel nedenleri arasında gösteriliyor.
⚠️ “Liderliği korumak daha zor olacak”
Uzmanlar, İsviçre’nin dijital liderliğinin kalıcı hale gelmesi için sürdürülebilir stratejilere ihtiyaç duyulduğuna dikkat çekiyor. IMD araştırmacılarına göre; küresel veri düzenlemeleri, yapay zekâ standartları ve uluslararası dijital ticaret dengeleri, İsviçre’nin önümüzdeki dönemdeki konumunu doğrudan etkileyecek.
“Birinci sıraya çıkmak kadar orada kalmak da zor” diyen IMD yetkilileri, ülkenin özellikle teknolojik altyapı yatırımlarını ve dijital girişim ekosistemini daha da güçlendirmesi gerektiğini vurguluyor.
🌍 Küresel tablo
- 1. İsviçre
- 2. ABD
- 3. Singapur
- 4. Danimarka
- 5. Hollanda
Rapora göre Avrupa ülkeleri dijital rekabette genel olarak güç kazanırken, Asya ülkeleri yenilik hızında hâlâ yüksek bir ivmeye sahip.
💬 Uzman yorumu
Dijital ekonomi analisti Dr. Michael Reiter’e göre, İsviçre’nin başarısı tesadüf değil:
“İsviçre uzun süredir dijital dönüşümü sadece teknoloji yatırımı olarak değil, bir eğitim ve yönetişim meselesi olarak görüyor. Bu bütüncül yaklaşım ülkeyi dünya liderliğine taşıdı.”
Ekonomi
Onur Air Resmen İflas Etti
Türk sivil havacılığının köklü şirketlerinden Onur Air, resmen iflas etti.
Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi, 5 Kasım 2025 tarihli kararıyla Onur Air Taşımacılık A.Ş.’nin iflasına hükmetti. Kararın kesinleşmesiyle birlikte şirketin tasfiyesi için iflas idaresi atandı.
Mahkeme kararında, şirkete ait taşınmazlara iflas şerhi konulması, ipotek ve haciz durumlarının araştırılması ile son beş yılda devredilen taşınmazların satış bedelleriyle birlikte incelenmesi talep edildi.
Pandemi sürecinde uçuşlarını durduran Onur Air’in, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından lisansı da askıya alınmıştı. Bu karar, şirketin fiilen faaliyetlerini sonlandırmasının ardından, hukuken de havacılık sahnesinden çekildiğini tescillemiş oldu.
1992 yılında kurulan Onur Air, uzun yıllar iç hatlar ve dış hatlarda binlerce yolcuya hizmet vermiş, Türkiye’nin özel havayolu sektöründeki öncü markalarından biri olarak anılmıştı.
-
Gündem11 ay önceTELEGRAM’DA ŞOK EDEN GRUPLAR: TECAVÜZ AĞLARI VE K.O. DAMLALARI
-
Ekonomi2 yıl önceİsviçre’de Maaş Dengesi: Ortalama bir Kişinin Maaşı 6788 CHF
-
E-Dergi2 yıl önceİsviçre’nin Sesi Şubat 2024
-
İsviçre2 yıl önceDünyanın En İyi Sağlık Kurumları: İlk 250 Hastane Sıralamasında İsviçre’den 10 Hastane
-
Yaşam2 yıl önceKıskanç Kaynana Belirtileri: Gözden Kaçırmamanız Gereken 10 İşaret
-
Gündem1 yıl önceERDOĞAN KARŞITI PAYLAŞIMLARI SIĞINMA BAŞVURUSUNDA HAKLI GEREKÇE OLARAK GÖRÜLMEDİ
-
Dünya1 yıl önceMETA’NIN COVİD-19 AŞILARIYLA İLGİLİ YANILTICI BİLGİ KARARI: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜNÜ KISITLIYOR MU?
-
Gündem1 yıl önceTÜRKİYE’DEN GELEN SIĞINMA BAŞVURULARINA GETİRİLEN SERT UYGULAMALARA TEPKİ


