Yüksek Kira ve Elektrik Fiyatları Etkili Oldu
İsviçre’de 2024 yılı yıllık enflasyon oranı %1,1 olarak açıklandı. Bu oran, 2023’teki %2,1 ve 2022’deki %2,8 seviyelerine göre daha düşük. Federal İstatistik Ofisi (BFS) tarafından açıklanan verilere göre, özellikle yerli ürünlerin fiyatlarının artması ve ithal malların fiyatlarının düşmesi enflasyon oranını etkiledi.

Yerli ürünlerin fiyatları yıllık ortalama %1,9 oranında artarken, ithal malların fiyatları %1,5 oranında düştü. Ayrıca, konut kiraları ve elektrik fiyatlarının yükselmesi enflasyonun artışında önemli bir rol oynadı.

Tüketici Fiyat Endeksi (LIK) Düşüş Gösterdi
Aralık 2024’te Tüketici Fiyat Endeksi (LIK), bir önceki aya göre %0,1 oranında düşerek 106,9 puan seviyesine geriledi (baz yılı Aralık 2020 = 100). Bir önceki yılın aynı ayına göre enflasyon oranı ise %0,6 olarak belirlendi.

LIK’deki düşüş, yurt dışı paket tur fiyatlarının, ilaçların ve çeşitli sebze fiyatlarının düşmesinden kaynaklandı. Buna karşın, otelcilik ve alternatif konaklama hizmetlerinin fiyatlarında artış gözlendi.

Yıllık Enflasyon Oranı Nasıl Hesaplanıyor?
Federal İstatistik Ofisi’ne göre, yıllık enflasyon oranı, bir yılın 12 aylık ortalama fiyat endeksinin bir önceki yılın aynı ortalamasıyla karşılaştırılmasıyla hesaplanıyor. Bu yöntemle 2024 yılı için enflasyon oranı %1,1 olarak belirlendi.

İlaçlar ve Tatil Fiyatları Düştü
Aralık ayında düşüş gösteren fiyatlar arasında yurt dışı paket tatiller, ilaçlar ve bazı sebze türleri yer aldı. Buna karşın, otelcilik hizmetleri fiyatlarında yükseliş görüldü.

2025 Enflasyon Beklentileri
Uzmanlar, 2025 yılı enflasyon oranının nasıl şekilleneceğine dair farklı görüşler dile getiriyor. Elektrik fiyatları ve kiraların artmaya devam etmesi beklenirken, ithalat fiyatlarındaki değişim ve küresel ekonomik dinamikler enflasyon oranını belirleyecek önemli faktörler arasında olacak.

Zürih’in simgesi haline gelen Jelmoli, 126 yıllık köklü geçmişini sona erdiriyor. Geleneksel alışveriş merkezinin son indirim dönemi başladı.

SON İNDİRİMLER BAŞLADI
3 Ocak 2025 itibarıyla Jelmoli’nin toplam tasfiye”Ausverkauf” satışları başladı. Ancak satışlar artık yalnızca üç katta gerçekleşiyor. “Blick” gazetesinin haberine göre, üst katlar tamamen boşaltıldı. Ayrıca mağazada nakit ödeme kabul edilmiyor; alışverişler sadece kredi veya banka kartı ile yapılabiliyor.

SON YILBAŞI DÖNEMİ
Jelmoli, kapanış tarihini Şubat 2025’e uzatarak son bir yılbaşı sezonundan faydalandı. CEO Reto Braegger, bu dönemin potansiyel gelirini en üst düzeye çıkarmayı hedeflediklerini belirtti. 2024 yılının Aralık ayı sonuna kadar mağaza altı katında hizmet verirken, Ocak itibarıyla faaliyetler üç katla sınırlı tutuluyor.

MAĞAZANIN GELECEĞİ
Jelmoli’nin kapanışından sonra binada kapsamlı bir yenileme çalışması yapılacak. “Blick” gazetesine göre, yenileme sonrası 13.000 metrekarelik alanda Manor hizmet verecek. Bununla birlikte, Jelmoli’nin online mağazası jelmoli-shop.ch ve otoparkı kapanıştan etkilenmeyecek; çünkü bu birimler farklı mülkiyetlere ait.

ÇALIŞANLARIN ZORLU VEDASI
CEO Reto Braegger, çalışanlar arasında duygu durumunun dalgalandığını belirtti. Braegger, ekibinin kapanış sürecini olumlu bir şekilde tamamlamasına yardımcı olmak ve Jelmoli’nin güzel hatırlanmasını sağlamak için çaba harcadığını ifade etti.

Haber: Cemil Baysal

İsviçre, giderek büyüyen uzman açığıyla karşı karşıya. Araştırmalara göre, 2025 yılına kadar 365 bin pozisyon doldurulamayacak. Bu durum, sağlık sektöründen teknolojiye, inşaattan eğitime kadar birçok alanda etkisini şimdiden hissettiriyor.

UZMAN AÇIĞININ NEDENLERİ

Uzman açığının temel nedenleri şöyle sıralanıyor:

1. Demografik Gerileme: İsviçre’de yerli nüfusun yaşlanması ve genç iş gücünün azalması.
2. Göçmen İş Gücü Azalıyor: Almanya başta olmak üzere birçok Avrupa ülkesindeki benzer uzman açığı, İsviçre’ye gelen göçmen sayısını düşürdü.
3. Yüksek Sorumluluk ve Stres: Özellikle hava trafik kontrolü ve öğretmenlik gibi mesleklerde sorumluluk düzeyi gençleri bu mesleklerden uzaklaştırıyor.

HANGİ SEKTÖRLER ETKİLENİYOR?

Zürih Üniversitesi’nin araştırmasına göre, uzman açığı en çok şu sektörlerde hissediliyor:

• Sağlık: Doktor, hemşire, eczacı gibi kritik rollerde eksiklik yaşanıyor.
• Bilişim Teknolojileri: Yazılım geliştiriciler başta olmak üzere IT sektöründe büyük bir açık var.
• İnşaat ve Sanayi: Elektrik mühendisleri, makine mühendisleri, şantiye şefleri gibi uzmanlara büyük ihtiyaç duyuluyor.
• Hava Trafik Kontrolü: Skyguide, 2025 yılına kadar 25 hava trafik kontrolörü bulmakta zorlanacağını açıkladı. Yıllık 190 bin Frank maaş ve haftalık 35 saatlik çalışma süresine rağmen, bu mesleğe olan ilgi yetersiz.

• EĞİTİM VE ÖĞRETMENLİKTE DURUM

Eğitim sektörü de uzman açığından ciddi şekilde etkileniyor. Federal İstatistik Ofisi’ne göre, 2031 yılına kadar 11 bin öğretmen eksik olacak.

• Bazı kantonlar, öğretmen eksikliğini gidermek için yeterli eğitimi olmayan kişileri öğretmen olarak atamaya başladı.
• Mevcut öğretmenler, uzmanlıkları olmayan dersleri vermek zorunda kalıyor.

UZMAN AÇIĞININ EKONOMİK ETKİLERİ

Uzman eksikliği, İsviçre ekonomisi üzerinde ciddi sonuçlar doğurabilir:

• Sağlıkta Bekleme Süreleri: Uzman eksikliği nedeniyle tıbbi hizmetlerde bekleme süreleri uzayabilir.
• Fiyat Artışları: Tedarik zincirlerinde yaşanan aksaklıklar maliyetleri yükseltiyor.
• Sektörel Kaymalar: Kimya, ilaç ve sanayi gibi sektörler, maliyetlerin artması halinde üretimlerini başka ülkelere kaydırabilir.

ÇÖZÜM YOLLARI

Uzman açığını gidermek için önerilen başlıca çözüm yolları:

1. Eğitim ve Yetiştirme Programları: Çevrimiçi ve hibrit eğitim modelleriyle iş gücü niteliklerinin artırılması.
2. Yabancı Uzmanların Çekilmesi: Göç politikalarının esnekleştirilerek daha fazla yabancı uzman çekilmesi.
3. Mesleklerin Cazibesinin Artırılması: Gençlere yönelik meslek tanıtımları ve sorumluluk yönetimi programları.

Uzman açığını çözmek için İsviçre’nin hem eğitim politikalarında hem de uluslararası iş gücü çekiminde daha proaktif adımlar atması gerekiyor.