1 Ocak 2025 itibariyle, İsviçre genelinde kamusal alanlarda yüzün tam olarak örtülmesine yönelik yasak yürürlüğe girecek. Bazı kantonlarda 2024 yılında yürürlüğe giren ve halihazırda yürürlükte olan bu yasağın uygulanmasıyla ilgili tartışmalar ve deneyimler, yeni dönemde ülke genelinde nasıl işleyeceğine dair soru işaretleri doğuruyor.

Yasak Kimleri Kapsıyor?

Bu yeni yasak yalnızca Burka ve peçe takan kadınları değil, yüzlerini örten tüm bireyleri kapsıyor. Örneğin, stadyumlarda, siyasi ya da diğer gösteri ve protestolarda yüzü kapatma durumu, yalnızca yetkili makamlardan izin alındığı takdirde geçerli olacak. Bu kurallara uymayanlar için 1000 Frank’a kadar para cezası öngörülüyor.

Güvenlik ve Şeffaflık Gerekçesi

Destekleyenler, bu yasanın özellikle kimlik tespiti gereken durumlarda güvenliği artıracağı görüşünde. Yasağın, yüzü kapatan kişilerin kimliğini belirlemeyi kolaylaştıracağı ve kamusal güvenliği artıracağına inanıyorlar. Özellikle protestolar veya spor etkinlikleri gibi gerilimin yüksek olduğu yerlerde, yüzü örtmenin yasaklanması şiddet olaylarını azaltabilir ve kamu güvenliğini güçlendirebilir. Bu görüşü savunanlar, yasağın toplumun genel düzenine katkıda bulunacağını ifade ediyor.

Özgürlük Kısıtlaması Tartışmaları

Diğer yandan, yasağı bireysel özgürlüklere ve dini ifadelere müdahale olarak görenler de var. Özellikle burka veya diğer yüz kapatma giysilerini dini veya kişisel tercih olarak kullananlar, bu yasağın gereksiz bir kısıtlama olduğunu düşünüyor. Bu görüşteki kişiler, yüzü örtmenin bireysel bir seçim olduğunu ve kamusal düzeni tehdit etmediği sürece devletin buna müdahale etmemesi gerektiğini savunuyor.

Uygulamada Zorluklar ve Deneyimler

Yasanın uygulanabilirliği de tartışma konusu. İsviçre’de Tessin ve St. Gallen kantonlarında halihazırda yüzü örtme yasağı bulunuyor ve buradaki deneyimler, bu tür yasakların pratikte zorluklara yol açtığını gösteriyor. Tessin’de pandemi öncesine kadar az sayıda kişiye ceza kesilmişken, St. Gallen’de yasak uygulanmaya başlandığından bu yana hiçbir cezai işlem yapılmamış. Bu durum, yasağın uygulanmasının zorluklarını ortaya koyuyor ve gerçek anlamda kaç kişinin bu yasaktan etkileneceği sorusunu gündeme getiriyor.

Uygulama Güçlükleri

Polisin bu yasayı etkin bir şekilde uygulayıp uygulamayacağı konusunda ise şüpheler var. Özellikle toplumsal etkinliklerde yüzü örten kişilerin tespit edilmesi, kolluk kuvvetleri için oldukça zahmetli bir süreç olarak değerlendiriliyor. Bu yüzden ceza sayısının sınırlı kalabileceği öngörülüyor.

Farklı Bakış Açıları

Yüzü örtme yasağına dair görüşler, kişilerin değerlerine ve dünya görüşlerine göre değişiklik gösteriyor. Bazı kesimler yasağı güvenlik adına olumlu bir gelişme olarak değerlendirirken, diğerleri bu düzenlemenin orantısız bir müdahale olduğunu düşünüyor ve kişisel haklara zarar verdiğini savunuyor.

Genel Değerlendirme

İsviçre’de yüzü örtme yasağı, kamusal alanlarda güvenliği sağlama amacıyla yürürlüğe konulsa da, uygulamada yaratacağı zorluklar ve bireysel özgürlükler üzerindeki etkisi nedeniyle tartışmalara yol açıyor. Yasanın ilerleyen dönemde nasıl bir etki yaratacağı ise İsviçre’deki sosyal ve kültürel dinamikler çerçevesinde şekillenecek gibi görünüyor.

İsviçre’de maaş artışları 2025 yılına yönelik beklentilerde ön plana çıktı. UBS’nin 36. maaş anketine göre, ekonomideki toparlanma ve sektörel talepler doğrultusunda maaşlarda genel bir yükseliş öngörülüyor. Bu artış oranı, enflasyonun altında kalmayarak reel bir yükselişi de beraberinde getirecek. İşte sektörlere göre maaş artış oranları ve detaylar:

Büyüyen Sektörler ve Nedenleri:
Bilgi teknolojileri ve telekomünikasyon sektöründe çalışanlar için %2’ye varan maaş artışı, bu sektörlerdeki hızlı gelişim ve yapay zeka trendinin etkisiyle öne çıkıyor. UBS Ekonomisti Florian Germanier, dijitalleşme ve yeni teknolojilere olan talebin yüksek olduğunu belirtiyor. Enerji sektöründe de benzer şekilde yüksek bir maaş artışı bekleniyor; enerji fiyatlarındaki küresel artış, sektör çalışanlarının maaşlarına yansıma yapacak.

Kimya ve ilaç endüstrisinde ise %1,7’lik artış oranı dikkat çekiyor. İsviçre’nin kimya ve ilaç alanındaki güçlü küresel pozisyonu sayesinde bu alanda da çalışanların maaşlarında belirgin bir yükseliş bekleniyor.

Reel Maaş Artışı ve Enflasyon:
UBS anketine göre, İsviçre’de 2025 yılında enflasyon oranı %0,7 olarak tahmin ediliyor. Bu oran düşüldüğünde, çalışanların maaşlarında %0,7 oranında reel bir artış gerçekleşmiş olacak. Özellikle zorunlu giderlerden olan sağlık sigortası primlerindeki artış ise hanelerin alım gücünde baskı yaratabilir. İsviçre hükümeti, sağlık sigortası primlerinin enflasyon hesaplamasına dahil edilmediğini ve zorunlu bir gider olduğu için tüketici harcamaları arasında sayılmadığını belirtiyor. Bu durum, bazı hanelerin reel gelirlerinde düşüş yaşamasına neden olabilir.

Düşük Artış Gösteren Sektörler:
Maaş artış oranlarının daha düşük seyrettiği medya, inşaat malzemeleri ve perakende gibi sektörlerde çalışanlar için ise %1 seviyelerinde bir artış öngörülüyor. Sektörel talep ve maliyet baskıları, bu alanlarda çalışanların maaş artışını sınırlı tutmakta.

Ulusal Banka’dan Faiz İndirimi Beklentisi:
İsviçre Ulusal Bankası’nın (SNB) 2024 Aralık ve 2025 Mart aylarında politika faiz oranını 25 baz puan düşürmesi bekleniyor. Bu durum, konut kredisi maliyetlerinde düşüş sağlayarak kira fiyatlarının da gerilemesine neden olabilir. Ancak, faizlerin sıfır seviyesine kadar düşmesi için Avrupa Birliği ekonomisinde durgunluk yaşanması ve olası küresel bir resesyon gündeme gelmeli.

Önümüzdeki Yıllar İçin Gözlemler:
UBS ekonomistlerine göre, İsviçre işgücü piyasasında maaş artış oranları, son on yılın ortalaması olan %1 seviyesinin üzerine çıkarak olumlu bir seyir izliyor. Ekonomik büyüme, çalışanların alım gücünü destekleyen maaş artışları ve düşük enflasyon beklentisi ile uyumlu. Önümüzdeki yıllarda maaşlardaki bu eğilimin sürebileceği belirtiliyor, ancak küresel ekonomideki olası dalgalanmalar İsviçre’yi de etkileyebilir.

#MaaşArtışı2025 #İsviçreEkonomisi #UBS #isviçre #isvicre #isviçredehayat #isviçredeyaşam #schweiz #schwiiz #löhne #mehrlohn #arbeit #wirtschaft #ekonomi #avrupa

Bern – Aargau kantonundan İsviçre Halk Partisi (SVP) milletvekili Andreas Glarner hakkında, Mannheim ve Solingen’deki bıçaklı saldırılar sonrası sosyal medyada yaptığı İslam karşıtı bir paylaşımı nedeniyle anonim bir ihbar sonucu soruşturma başlatıldı.

Berner Savcılığı, Glarner’in milletvekili dokunulmazlığının kaldırılması için İsviçre Ulusal Meclisi’nin ilgili komisyonuna başvuruda bulundu.

Glarner, soruşturmanın doğruluğunu kabul ederek, ilgili paylaşımın ardından kendisine yönelik bir ihbar yapıldığını belirtti. Ancak konuya dair detay vermekten kaçındı.

Bu olayın, Glarner’in Basler Yeşiller milletvekili Sibel Arslan’a yönelik daha önce yapmış olduğu “sahte video” paylaşımıyla bağlantısının olmadığı açıklandı. 2023 yılında Arslan’ın, Glarner’in video paylaşımı nedeniyle mahkemeye başvurması sonucu video yayından kaldırılmış, mahkeme ise Glarner’i toplam 3842.50 İsviçre Frangı ödemeye mahkum etmişti. Arslan, ayrıca Glarner’i kimlik hırsızlığı nedeniyle suçlamıştı.

Glarner, Aargauer Zeitung’e yaptığı açıklamada, kendisine karşı bir ceza soruşturmasının yürütüldüğünü doğruladı. Mannheim ve Solingen’deki bıçaklı saldırıların ardından yaptığı İslam karşıtı bir tweet nedeniyle isimsiz bir ihbarla şikayet edildiğini belirtti. Glarner, konuya dair daha fazla detay veremeyeceğini söyledi. Ulusal Meclis’in Dokunulmazlık Komisyonu ise henüz konuya ilişkin bir açıklama yapmadı, ancak 18 Kasım’da bir basın açıklaması yapmayı planladığını bildirdi.

#İsviçre #SVP #AndreasGlarner #İslamKarşıtıPaylaşım #Dokunulmazlık #SibelArslan #KimlikHırsızlığı