Sosyal Medya

İsviçre

İSVİÇRE’DEKİ DOĞUM ORANI DÜŞÜŞÜ DEVAM EDİYOR – ULUSLARARASI KARŞILAŞTIRMALAR ENDİŞE VERİYOR

yazar

Yayınlayan

on

İsviçre’de doğum oranları, 2024 yılı itibarıyla bir önceki yıla göre tekrar azalmış durumda. Bu düşüş, sadece İsviçre’yi değil, Avrupa’daki birçok ülkeyi de etkileyen bir trend halini almışken, yalnızca birkaç ülkede bu durumun tam tersi bir gelişme yaşanıyor. İlk verilere göre, kadınlar İsviçre’de 2024’te, 2023 yılına kıyasla daha az çocuk dünyaya getirdi.

Geçici verilere göre, doğum oranındaki düşüş, özellikle 2020-2022 yıllarındaki döneme kıyasla daha belirgin bir şekilde artmış bulunuyor. Bu veriler genellikle %6’ya kadar düşük olabilse de, 2018-2020 yıllarına kıyasla doğum oranlarındaki gerileme daha da belirginleşmiş durumda.

Doğum oranlarındaki bu değişim, 2020 yılının sonlarına doğru başlamıştı, yani COVID-19 pandemisinin başlangıcından yaklaşık dokuz ay sonra. Avrupa’nın çoğu ülkesinde bu dönemde ilk büyük düşüş gözlemlendi. Pandeminin en ağır şekilde yaşandığı Portekiz, İspanya ve İtalya’da ise bu düşüş daha belirgindi.

Ancak bazı ülkelerde, özellikle Danimarka, Almanya, Avusturya gibi devlet desteklerinin güçlü olduğu yerlerde, 2021 yılında karantina döneminin ardından kısa bir doğum artışı yaşandı. Bu ülkelerde doğum oranlarında 2022 yılı itibariyle yeniden bir düşüş başladı. Fransa gibi ülkelerde de 1.8 çocuk oranına kadar yükselmişken, doğum oranları 2022 yılı itibariyle azalmaya başladı.

İsviçre’de, 2023 sonunda doğum oranı 1.3 çocuk seviyesine geriledi. Benzer bir düşüş, Avusturya ve Birleşik Krallık’ta da görüldü. Almanya ve Çek Cumhuriyeti’nde ise doğum oranı 1.4 seviyelerine düştü.

Bu eğilim sadece Avrupa ile sınırlı kalmadı. Kanada ve Japonya gibi ülkelerde de doğum oranlarında düşüş yaşandı. Güney Kore’de ise zaten dünyadaki en düşük doğum oranı olan 0.8 çocuktan, 0.7’ye gerileyerek daha da azaldı.

Amerika Birleşik Devletleri’nde ise, pandemi veya diğer krizlerin doğum oranları üzerinde belirgin bir etkisi olmadığı görülüyor. 2022 yılında yapılan bir Amerikan çalışması, ABD’deki düşük enflasyon oranlarının bu ülkedeki doğum oranlarında daha az etki gösterdiğine işaret etti.

Avusturya’dan üç demograf, bu olguyu daha ayrıntılı inceledi ve özellikle enflasyonun doğum oranları üzerinde güçlü bir etkisi olduğunu ortaya koydu. Aynı zamanda aşıların da doğum oranları üzerinde kısa vadede olumsuz bir etkisi olduğu, ancak zamanla bunun tersine dönerek, bazı kadınların gebeliklerini aşı sürecinin tamamlanmasını bekleyerek erteledikleri gözlemlendi.

Pandeminin etkisinin azalmaya başladığı 2022’den sonra, yeni krizler ve ekonomik belirsizlikler, özellikle Ukrayna savaşı ve enflasyon artışı, doğum oranlarında yeni bir düşüşe yol açtı. Bu gelişme, 2023 yılı itibariyle birçok ülkede devam etti.

Demograf Philippe Wanner, özellikle İsviçre’de konut sıkıntısının, çiftlerin aile kurma süreçlerini ertelemelerine neden olabileceğini belirtti. Bunun dışında, uzun COVID’in genç kadınlar üzerindeki etkisinin de doğum oranlarını olumsuz etkileyebileceği öngörülüyor.

Ayrıca, evlilik sayılarında da bir düşüş gözlemleniyor: 2023 yılında yaklaşık 37.800 evlilik gerçekleşti, bu da pandemi öncesi yıllara göre %7’lik bir düşüşe işaret ediyor. 2021 yılında bu oran %10, 2020’de ise %14 azalmıştı.

Doğum oranlarındaki bu sürekli düşüş, sadece pandemiye bağlı bir gelişme olup olmadığı sorusunu gündeme getiriyor. Bu düşüşün ardında sosyal, ekonomik ve sağlıkla ilgili birçok faktörün etkili olduğu düşünülüyor. Bu gelişmelerin uzun vadede demografik yapıyı etkileyebileceği tahmin ediliyor.

Haberin Devamını Oku
Yorum Yapın

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

İsviçre

RADARA YAKALANDINIZ AMA HAKLI NEDENİNİZ Mİ VAR?

yazar

Yayınlayan

on

By

🕒 Okuma süresi: 4 dakika

İsviçre’de hız cezasına itiraz edilebilecek 5 geçerli neden ve hangi bölgede hangi hız sınırı geçerli?

İsviçre’de hız sınırını aşmak ciddi sonuçlar doğurabilir. Ancak bazı durumlarda, bu ihlaller meşru nedenlerle gerçekleşmiş olabilir. Blick gazetesi, radar cezası alan sürücüler için dikkat çekici bir analiz yayınladı: Gerçekten geçerli bir nedeniniz varsa ne olur? İsviçre yasaları ne kadar esnek? Bu haberde, beş geçerli savunma durumu, hız sınırlarının bölgelere göre dağılımı, ceza oranları ve “Raser” (aşırı hız yapan sürücü) durumları ayrıntılı şekilde ele alınıyor.

🚨 HANGİ DURUMLARDA HIZ AŞIMI HAKLI SAYILABİLİR?

Blick’in haberine göre aşağıdaki 5 durum, radar cezasına karşı etkili birer savunma olabilir:

  1. Tıbbi acil durumlar: Doğum yapan bir kadını hastaneye yetiştirme ya da ciddi bir hastayı kurtarma amacıyla hız yapılması, belgeyle ispatlanırsa haklı görülebilir.
  2. Teknik arıza: Fren, gaz pedalı gibi araç sistemlerinde oluşan teknik sorunlar nedeniyle hız aşımı yaşanması durumunda, servis raporu gibi belgelerle savunma yapılabilir.
  3. Zamana karşı yarış: Bir başkasına yardım etmek ya da bir acil duruma müdahale etmek için hız yapmak, haklı gerekçelerden biri sayılabilir.
  4. Trafik tehlikesinden kaçınma: Tehlikeli bir durumdan kaçmak için kısa süreli hızlanma (örneğin ani sollama ya da bir kazadan uzaklaşmak) geçerli bir neden olabilir.
  5. Resmi görev: Polis, itfaiye veya özel izinli bir görev kapsamında hız sınırı aşılmışsa, belgeyle savunulabilir.

⚠️ Not: Bu durumlarda savunmanın dikkate alınabilmesi için mutlaka resmî belge, tanık ifadesi veya teknik rapor sunulmalıdır.

📍 HANGİ BÖLGEDE HANGİ HIZ SINIRI GEÇERLİ?

🏘️ İç Bölge (Innerorts):

  • Nedir?: Yerleşim alanları, şehir içi, köy içi yollar.
  • Yasal hız sınırı: 50 km/saat
  • Ekstra durumlar: Okul, hastane veya park önlerinde hız sınırı 30 km/saat olabilir.

🌲 Dış Bölge (Ausserorts):

  • Nedir?: Şehir dışı, kırsal ve bağlantı yolları.
  • Yasal hız sınırı: 80 km/saat
  • Tehlikeli virajlı yollarda bu sınır trafik işaretleriyle düşürülebilir.

🛣️ Otoyol (Autobahn):

  • Nedir?: Şehirlerarası hızlı ulaşım yolları.
  • Yasal hız sınırı: 120 km/saat

⚖️ HIZ AŞIMINA GÖRE CEZALAR

İç Bölge (50 km/s sınır):

Aşılan HızCeza
1–5 km/s40 CHF
6–10 km/s120 CHF
11–15 km/s250 CHF
16–20 km/s400 CHF
21–25 km/s600 CHF + 1 ay ehliyet iptali
26+ km/s“Raser” kategorisi – mahkemelik süreç

Dış Bölge (80 km/s sınır):

Aşılan HızCeza
1–10 km/s100 CHF
11–15 km/s160 CHF
16–20 km/s240 CHF
21–25 km/s400 CHF
26+ km/sMahkeme süreci + ehliyet iptali

Otoyol (120 km/s sınır):

Aşılan HızCeza
1–5 km/s20 CHF
6–10 km/s60 CHF
11–15 km/s120 CHF
16–20 km/s180 CHF
21–25 km/s260 CHF
26–30 km/s400 CHF
31+ km/sEhliyet iptali + mahkeme

🔴 “RASER” – AŞIRI HIZ SUÇU NEDİR?

İsviçre Ceza Kanunu’na göre, belirli sınırların çok üzerinde hız yapan kişiler “Raser” yani aşırı hız suçlusu olarak adlandırılır. Bu kişiler hakkında ağır cezai işlemler uygulanır.

BölgeRaser Sınırı
İç bölge40 km/s üstü (yani 90 km/s üzeri)
Dış bölge60 km/s üstü (yani 140 km/s üzeri)
Otoyol80 km/s üstü (yani 200 km/s üzeri)

Bu durumda:

  • En az 1 yıl ehliyete el konur
  • Mahkemeye çıkarılır
  • Sabıka kaydı oluşur
  • Araca el konulabilir

📝 NE YAPMALI?

  1. Anhörungsbogen (ön savunma formu) ya da ceza bildirimi geldiğinde, belirtilen sürede (genellikle 10–14 gün) itiraz edilmelidir.
  2. Geçerli neden belgelenmeli: Tıbbi rapor, tanık ifadesi, teknik arıza tespiti vb.
  3. İtiraz mektubu açık ve belgeli şekilde hazırlanmalıdır.
  4. Gerekiyorsa hukuki danışmanlıktan destek alınmalıdır.

🟢 SONUÇ: CEZA ALDINIZ DİYE HAKSIZ DEĞİLSİNİZ!

İsviçre’de trafik cezaları ciddidir; ancak istisnai durumlar için yasal savunma yolları da mevcuttur. Eğer gerçekten geçerli bir nedeniniz varsa ve bunu belgelerle destekleyebiliyorsanız, cezanın iptali ya da hafifletilmesi mümkündür.

Haberin Devamını Oku

Gündem

BELİRLİ BİR İÇECEK TEHLİKE SAÇIYOR:

yazar

Yayınlayan

on

By

GENÇLERDE BAĞIRSAK KANSERİ VAKALARI HIZLA ARTIYOR

📍Araştırmacılar uyardı: Popüler bir içecek, bağırsak kanseri riskini gençlerde ciddi oranda artırıyor.

⏱️ Okuma Süresi: 2 Dakika

Bağırsak kanseri (kolorektal kanser), artık sadece yaşlıları değil, giderek daha fazla sayıda genç insanı da tehdit ediyor. Son yıllarda dünya genelinde 50 yaş altı bireylerde bu hastalığın görülme oranında belirgin bir artış yaşanıyor. Bilim insanları bu endişe verici eğilimin ardındaki nedenleri araştırırken, dikkat çeken bir faktör öne çıktı: Enerji içecekleri.

🧪 Taurin ve Şeker Kombinasyonu: Tehlikeli Bir Karışım

Yeni araştırmalar, enerji içeceklerinde yaygın olarak bulunan taurin maddesinin, bağırsaklardaki zararlı bakterilerin büyümesini teşvik ettiğini ortaya koydu. Özellikle “Fusobacterium” adlı bakteri türünün artışı, bağırsaklardaki iltihaplanmayı tetikliyor ve bu durum kanser riskini yükseltiyor.

Üstelik bu içeceklerdeki yüksek şeker oranı, zaten sağlıksız olan beslenme düzeniyle birleştiğinde riski daha da katlıyor. Günde birden fazla şekerli veya enerji içeceği tüketen gençlerde, erken yaşta bağırsak kanseri gelişme ihtimali iki katına çıkabiliyor.

📊 Çarpıcı Veriler

  • ABD’de yapılan bir uzun vadeli araştırmaya göre, günde iki veya daha fazla şekerli içecek tüketen genç kadınların erken yaşta bağırsak kanseri riskleri %100’ün üzerinde artıyor.
  • Gençlik döneminde (özellikle 13-18 yaş arası) şekerli içecek tüketimi, bağırsak poliplerinin oluşumuyla da ilişkilendiriliyor. Bu polipler kanserin öncüsü olabiliyor.

⚠️ Uzmanlardan Uyarı

Uzmanlar, özellikle gençler arasında yaygınlaşan yüksek şekerli ve düşük lifli beslenme alışkanlıklarına karşı uyarıyor. Fast food, işlenmiş et ürünleri ve aşırı şekerli içecekler tüketen bireylerin bağırsak mikrobiyotasında bozulmalar yaşandığı, bunun da kanser riskini artırdığı biliniyor.


🟩 NE YAPILABİLİR?

✅ Şekerli ve enerji içeceklerini sınırlayın
✅ Lif bakımından zengin sebze, meyve ve tam tahıllı ürünler tüketin
✅ Düzenli egzersiz yapın ve ideal kilonuzu koruyun
✅ Ailede erken yaşta kanser öyküsü varsa, taramaları ertelemeyin


🎙️ Bilim insanları, özellikle gençleri bu konuda bilinçlendirmek istiyor:
➡️ “Sadece bir kutu enerji içeceği, uzun vadede çok daha büyük sağlık sorunlarına yol açabilir.”

📌 Kaynaklar:

📍 Kendi sağlığınız için, içtiğiniz her yudumu sorgulayın.
📢 Haberi paylaşarak daha fazla kişinin farkındalık kazanmasına destek olabilirsiniz.


Haberin Devamını Oku

İsviçre

TELEFON TACİZİNE TAHAMMÜL YOK

yazar

Yayınlayan

on

By

İsviçre’de geçtiğimiz sonbaharda yürürlüğe giren yasaklara rağmen bazı sağlık sigortası şirketleri, vatandaşları izinsiz telefon aramalarıyla rahatsız etmeye devam ediyor. SP’li ulusal milletvekili Sarah Wyss, bu duruma sert tepki göstererek yasayı ihlal eden şirketlerin kapatılmasını talep etti.

Eylül 2024 itibarıyla İsviçre’de sağlık sigortası şirketlerinin vatandaşlara önceden izin alınmaksızın reklam amaçlı telefon aramaları yapması yasaklandı. Ancak birçok kişi hâlâ bu tür aramalara maruz kalıyor. Arayan taraflar çoğunlukla komisyonla çalışan aracı şirketler ya da direkt sigorta temsilcileri oluyor.

Federal Konsey’in aldığı kararla birlikte:

  • Bu tür aramalar tamamen yasaklandı.
  • Sigorta danışmanlarının maksimum yıllık komisyonu 70 Frank ile sınırlandırıldı.
  • Yapılan görüşmelerde yazılı protokol tutulması ve imza alınması zorunlu hale getirildi.
  • Kurallara uymayanlara 100.000 Frank’a kadar para cezası uygulanabileceği belirtildi.

WYSS: “CEZAYLA YETİNMEYELİM, KAPATALIM!”

SP Basel-Stadt milletvekili Sarah Wyss, kendisinin de bu tür aramalardan rahatsızlık duyduğunu belirterek açık bir çağrıda bulundu:

“Vatandaşları tekrar tekrar arayarak yasaları çiğneyen sağlık sigortaları artık yalnızca cezayla değil, tamamen kapatma gibi yaptırımlarla da karşılaşmalı.”

Wyss’in bu açıklamaları kamuoyunda büyük yankı uyandırırken, pek çok vatandaş da sosyal medyada benzer şikâyetlerini dile getirdi. Bazıları, “Telefonlar hiç durmuyor. Sabah 8’den itibaren sigorta satmaya çalışanlar arıyor,” diyerek tepkilerini gösterdi.

SİGORTA SEKTÖRÜNE GÜVEN SARSILIYOR

Bu yasağa rağmen yapılan aramalar, sadece bireysel huzuru bozmakla kalmıyor; aynı zamanda sigorta sektörüne olan güveni de ciddi biçimde sarsıyor. Vatandaşlar, bu şirketlerin kuralları açıkça ihlal etmesini “etik dışı” ve “tacizkâr” olarak nitelendiriyor.

Federal yetkililer ise durumu yakından takip ettiklerini, şikayetlerin artması halinde daha sert yaptırımların gündeme gelebileceğini belirtiyor.

Haberin Devamını Oku

Trendler