İsviçre’de hanelerin ortalama kullanılabilir gelirinin 2022 yılında aylık 6902 Frank olduğu açıklandı. İsviçre Federal İstatistik Ofisi’ne (BFS) göre bu rakam, önceki yıllara kıyasla sabit kaldı. 2022’de haneler, toplam gelirlerinin %49,8’ine denk gelen aylık ortalama 4949 Frank’ı tüketim harcamalarına ayırdı. Covid-19 öncesi tüketim düzeyine geri dönülmüş olduğu belirtiliyor.

Harcama ve Tasarruf Oranları

Toplam harcamalardan sonra İsviçre’deki haneler, ortalama olarak 1546 Frank tasarruf edebildi. Ancak, en düşük gelir sınıfındaki bazı haneler gelirlerinden fazla harcama yaptı. Özellikle aylık 4723 Frank’ın altında gelire sahip hanelerin, ihtiyaçlarını karşılamakta zorlandığı gözlemlendi.

Hane Tipine Göre Farklılıklar

Hane gelirine, aylık maaşların yanı sıra 13. maaş gibi yıllık ödemeler, emeklilik gelirleri, sosyal yardımlar, faizler ve temettüler de dahil edildi. 2020-2021 yılları arasında çocuklu çiftler aylık ortalama 9921 Frank gelir bildirirken, tek başına yaşayan 65 yaş üstü bireylerde bu ortalama 3381 Frank oldu. Aynı hane tipinde bile gelir dağılımında büyük farklar göze çarpıyor. Örneğin, 65 yaş altı tek kişilik hanelerde en üst %20’nin aylık ortalama geliri 8028 Frank iken, en alt %20’de bu rakam sadece 1706 Frank.

Zorunlu Giderler ve Vergiler

2022’de haneler, gelirlerinin ortalama %30,5’ine denk gelen 3025 Frank’ı zorunlu harcamalar için kullandı. Vergiler, aylık ortalama 1206 Frank (%12,2) ile en büyük gider kalemini oluşturdu. Sosyal sigorta primleri (%10,3), zorunlu sağlık sigortası (%6,6) ve diğer hanelere yapılan nakit transferler (%1,3) de diğer zorunlu giderler arasında yer aldı.

#İsviçreEkonomi #HaneGeliri #YaşamMaliyeti

İsviçre’de maaş artışları 2025 yılına yönelik beklentilerde ön plana çıktı. UBS’nin 36. maaş anketine göre, ekonomideki toparlanma ve sektörel talepler doğrultusunda maaşlarda genel bir yükseliş öngörülüyor. Bu artış oranı, enflasyonun altında kalmayarak reel bir yükselişi de beraberinde getirecek. İşte sektörlere göre maaş artış oranları ve detaylar:

Büyüyen Sektörler ve Nedenleri:
Bilgi teknolojileri ve telekomünikasyon sektöründe çalışanlar için %2’ye varan maaş artışı, bu sektörlerdeki hızlı gelişim ve yapay zeka trendinin etkisiyle öne çıkıyor. UBS Ekonomisti Florian Germanier, dijitalleşme ve yeni teknolojilere olan talebin yüksek olduğunu belirtiyor. Enerji sektöründe de benzer şekilde yüksek bir maaş artışı bekleniyor; enerji fiyatlarındaki küresel artış, sektör çalışanlarının maaşlarına yansıma yapacak.

Kimya ve ilaç endüstrisinde ise %1,7’lik artış oranı dikkat çekiyor. İsviçre’nin kimya ve ilaç alanındaki güçlü küresel pozisyonu sayesinde bu alanda da çalışanların maaşlarında belirgin bir yükseliş bekleniyor.

Reel Maaş Artışı ve Enflasyon:
UBS anketine göre, İsviçre’de 2025 yılında enflasyon oranı %0,7 olarak tahmin ediliyor. Bu oran düşüldüğünde, çalışanların maaşlarında %0,7 oranında reel bir artış gerçekleşmiş olacak. Özellikle zorunlu giderlerden olan sağlık sigortası primlerindeki artış ise hanelerin alım gücünde baskı yaratabilir. İsviçre hükümeti, sağlık sigortası primlerinin enflasyon hesaplamasına dahil edilmediğini ve zorunlu bir gider olduğu için tüketici harcamaları arasında sayılmadığını belirtiyor. Bu durum, bazı hanelerin reel gelirlerinde düşüş yaşamasına neden olabilir.

Düşük Artış Gösteren Sektörler:
Maaş artış oranlarının daha düşük seyrettiği medya, inşaat malzemeleri ve perakende gibi sektörlerde çalışanlar için ise %1 seviyelerinde bir artış öngörülüyor. Sektörel talep ve maliyet baskıları, bu alanlarda çalışanların maaş artışını sınırlı tutmakta.

Ulusal Banka’dan Faiz İndirimi Beklentisi:
İsviçre Ulusal Bankası’nın (SNB) 2024 Aralık ve 2025 Mart aylarında politika faiz oranını 25 baz puan düşürmesi bekleniyor. Bu durum, konut kredisi maliyetlerinde düşüş sağlayarak kira fiyatlarının da gerilemesine neden olabilir. Ancak, faizlerin sıfır seviyesine kadar düşmesi için Avrupa Birliği ekonomisinde durgunluk yaşanması ve olası küresel bir resesyon gündeme gelmeli.

Önümüzdeki Yıllar İçin Gözlemler:
UBS ekonomistlerine göre, İsviçre işgücü piyasasında maaş artış oranları, son on yılın ortalaması olan %1 seviyesinin üzerine çıkarak olumlu bir seyir izliyor. Ekonomik büyüme, çalışanların alım gücünü destekleyen maaş artışları ve düşük enflasyon beklentisi ile uyumlu. Önümüzdeki yıllarda maaşlardaki bu eğilimin sürebileceği belirtiliyor, ancak küresel ekonomideki olası dalgalanmalar İsviçre’yi de etkileyebilir.

#MaaşArtışı2025 #İsviçreEkonomisi #UBS #isviçre #isvicre #isviçredehayat #isviçredeyaşam #schweiz #schwiiz #löhne #mehrlohn #arbeit #wirtschaft #ekonomi #avrupa

İsviçre, birkaç yıl içinde yeni banknotlara kavuşacak. İsviçre Merkez Bankası (SNB), “İsviçre ve Yükseklikleri” temasıyla yeni banknot serisinin tasarımı için bir yarışma başlattı. Banknotların renkleri ve mevcut değerleri değişmeyecek.

Bugünkü banknot serisi, yaklaşık olarak ömrünün yarısına ulaşmış durumda. SNB Başkanı Martin Schlegel, Çarşamba günü medyaya verdiği demeçte, “Yeni banknotların en erken 2030’ların başında piyasaya sürülmesini bekliyoruz.” dedi. Nakit kullanımının, ödemelerde uygulama ve kartların yaygınlaşmasına rağmen İsviçre’de hala büyük bir öneme sahip olduğunu vurguladı.

YENİ BANKNOTLAR İÇİN TASARIM YARIŞMASI

SNB, tasarım sürecine erken başladı. 2016-2019 yılları arasında piyasaya sürülen mevcut banknot serisinin hala yüksek güvenlik standartlarına sahip olduğunu, ancak ömrünün yarısına geldiğini belirtti. Yeni banknotların genellikle 15 ila 20 yıl aralığında piyasaya sürüldüğünü hatırlattı.

Yarışma süreci, 2025 yılı Şubat ile Temmuz ayları arasında tasarımcıların banknot tasarımlarını hazırlamasıyla başlayacak. Tasarımlar, bir danışma kurulu ve uzmanlar tarafından değerlendirilecek. Yarışmanın kazananı 2026’da açıklanacak ve daha sonra banknot tasarımlarının geliştirilmesi için görevlendirilecek.

YENİ SERİ İÇİN YÜKSEK GÜVENLİK STANDARTLARI

SNB, yeni banknot serisinin güvenlik, işlevsellik ve grafik tasarım açısından yüksek standartlara sahip olmasını talep ediyor. Güvenlik özelliklerinin belirgin, taklit edilmesi zor ve hem insan hem de makine tarafından kolayca ayırt edilebilir olması gerekiyor. Ayrıca, günlük yaşamda zorluklara dayanabilecek özelliklere sahip olmalı ve İsviçre’nin bir vitrini olmalıdır.

Yeni banknotlar, İsviçre’nin altı yükseklik seviyesini yansıtacak şekilde tasarlanacak. 10-frank banknotu “derinlik bölgelerini” (örneğin büyük şehirler), 20-frank banknotu orta bölgeyi, 50-frank banknotu Jura dağlarını, 100-frank banknotu ön dağları, 200-frank banknotu dağlık alanları ve 1000-frank banknotu yüksek dağları temsil edecek.

Amaç, İsviçre’nin çeşitliliğini görsel ve yaşanabilir bir şekilde sergilemek. Bitkiler, hayvanlar ve insanların etkileyici ve çeşitli bir manzara içinde gösterilmesi planlanıyor. Halk, yeni banknotların tasarımı için çevrimiçi bir anket aracılığıyla görüşlerini paylaşma fırsatına sahip olacak.

1000-FRANK BANKNOTU DEVAM EDECEK

1000-frank banknotunun gelecekte de bulunacağı kesinleşti. Schlegel, “1000-frank banknotu, halk arasında önemli bir ödeme aracı ve özellikle değer saklama aracı olmaya devam edecektir.” dedi. Negatif faiz döneminde 1000-frank banknotları biriktirilirken, faizlerin yükselmesiyle birlikte bu banknotlara olan talep azalmaya başladı.

Nakit kullanımının İsviçre’de hala yüksek bir değere sahip olduğuna dikkat çeken Schlegel, günümüzde her üç ödemeden birinin nakit ile yapıldığını vurguladı. “Nakit paranın gelecekte de geniş ölçüde kullanılacak bir ödeme aracı olacağına inanıyoruz.” diye ekledi.

Yeni banknot serisinin tanıtımının maliyetinin, on milyonlarca frank olarak belirlenmesi bekleniyor. Ancak nakit yönetiminin toplam maliyetinin belirlenmesinin kolay olmadığını da sözlerine ekledi.

#SNB #YeniBanknotlar #İsviçre