DELEMONT – 19.05.2025
Çin merkezli online alışveriş platformu Temu’dan sipariş edilen ucuz bir projeksiyon cihazı, İsviçreli bir müşterinin evinde kısa sürede patladı. Olay, ürünlerin güvenliği ve çevrim içi alışverişte tüketici hakları konusunu yeniden gündeme taşıdı.

Delémont kantonunda yaşayan 57 yaşındaki bir adam, Temu üzerinden uygun fiyatlı bir projektör satın aldı. Ancak cihazı prize takmasından sadece birkaç dakika sonra yüksek bir patlama sesi duyuldu. Güç adaptörü patladı, cihazın koruyucu parçaları iki metreye kadar fırladı. Adam kolundan hafif şekilde yaralandı.

TEMU SORUMLU MU?

SRF’e konuşan mağdur, şans eseri ciddi bir yaralanma yaşamadığını belirtti. Peki bu durumda Temu hukuken sorumlu tutulabilir mi?

Bern Üniversitesi’nden hukuk profesörü Frédéric Krauskopf bu soruya net bir yanıt veriyor:

“Temu ürün satmıyor, yalnızca satışa aracılık ediyor. Bu nedenle doğrudan ürün kusurlarından sorumlu tutulamaz.”

Yani hukuki olarak, ürünün satıcısı Temu değil, platformda yer alan bağımsız satıcılar. Temu’nun genel şart ve koşullarında da ürün güvenliği ve sorumluluk konusunda muafiyet maddeleri bulunuyor.

TAZMİNAT MÜMKÜN MÜ?

Teorik olarak, mağdur kişi ürünün gerçek satıcısına karşı tazminat talebinde bulunabilir. Ancak bu çoğu zaman yurt dışında bulunan firmalarla muhatap olmayı gerektirdiğinden süreç karmaşıklaşıyor.

Prof. Krauskopf’a göre, bu gibi durumlarda tüketicilerin haklarını araması çok zor:

“Satıcılar genellikle şikâyetlere cevap vermez veya sorumluluğu toptan reddeder.”

YERLİ SATIŞ NOKTALARI DAHA GÜVENLİ

Uzmanlar, elektronik ürünlerde yerli satıcıları tercih etmenin daha güvenli olduğunu vurguluyor. İsviçre merkezli bir satıcıdan alışveriş yapıldığında, doğrudan muhatap bulunabildiği için hak arama süreçleri daha kolay ilerliyor. Aynı zamanda garanti ve iade hakları da daha güçlü oluyor.

TEMU PARAYI İADE ETTİ

SRF’in konuyu gündeme taşımasının ardından Temu, mağdur İsviçreliye cihazın bedelini ve 80 Frank tutarında ek bir tazminat ödedi. Şirket, bu ürünü artık satmadıklarını ve üretici firmaya yönelik bir inceleme başlattıklarını duyurdu.

Temu, uluslararası kabul görmüş sertifikasyon kuruluşlarıyla çalıştıklarını da ekledi.

Ancak bu olay, çevrim içi platformlarda satılan ucuz elektronik cihazların ciddi güvenlik riskleri barındırdığını bir kez daha gözler önüne serdi. Alman ARD kanalı tarafından yapılan bir araştırmada da, Temu üzerinden alınan 12 üründen 11’inin Avrupa güvenlik standartlarına uymadığı belirlenmişti.

İsviçre’nin Ticino (Tessin) kantonunda yaşayan bir İtalyan kadın, bir yıl erken emekli olduğu gerekçesiyle oturum hakkını kaybetti. Ancak Federal Mahkeme (Bundesgericht), bu kararın hatalı olduğuna hükmederek iptali sağladı.

Cemil Baysal – İsviçre’den haberler

OKUMA SÜRESİ: 3 DAKİKA

Ne oldu?

2006 yılında İsviçre’ye yerleşen ve burada çalışma izni alan İtalyan kadın, yıllar boyunca ülkede çalıştı. Ardından, normal emeklilik yaşı olan 64’ü beklemeden 63 yaşında erken emekli oldu. Ancak bu karar, beklenmedik bir sonuç doğurdu: Göç makamları, kadının artık serbest dolaşım anlaşmasının (Freizügigkeitsabkommen) şartlarını karşılamadığını öne sürerek, 2019 yılında İsviçre’den ayrılması gerektiğine karar verdi.

Ticino Mahkemesi ve Federal Mahkeme devreye girdi

Kadının itirazı üzerine Tessin İdare Mahkemesi, bu kararı iptal etti. İsviçre Göç Sekreterliği (SEM), bu iptale karşı Federal Mahkeme’ye başvurdu. Ancak en yüksek mahkeme de kadının lehine karar verdi.

Federal Mahkeme, 14 Mayıs 2025’te yayınladığı kararında, İsviçre’deki AHV yasalarının erken emekliliğe açıkça izin verdiğini ve bu durumun serbest dolaşım anlaşmasına aykırı olmadığını belirtti. Kadının son 12 ayda çalışmış olması yeterli görüldü.

Ticino makamları neden karşı çıktı?

Ticino yetkilileri, kadının 64 yaşına kadar çalışmamış olmasını gerekçe göstererek, onun “düzenli emeklilik yaşı dolmadan” iş hayatını bıraktığını ve dolayısıyla İsviçre’de kalma hakkını kaybettiğini savundu. Ancak Federal Mahkeme, bu değerlendirmeyi dar ve yanlış bir yorum olarak nitelendirdi.

Sonuç: İsviçre’de kalma hakkı geri verildi

Federal Mahkeme’nin kararıyla birlikte, kadının erken emeklilik nedeniyle oturum hakkını kaybetmesi yönündeki işlem geçersiz sayıldı. Böylece erken emekli olan AB vatandaşlarının İsviçre’de kalma haklarının korunması adına önemli bir karar alınmış oldu.

Kanton Bern’de yaşayan 26 yaşındaki bir adam, Amazon’dan sipariş ettiği üç oyuncak tabanca nedeniyle silah yasasını ihlal etmekten suçlu bulundu. Oyuncaklar, görünüş itibariyle gerçek silahlara benzediği gerekçesiyle İsviçre’ye giriş izni olmadan getirildikleri için el konuldu.

OKUMA SÜRESİ: 2 DAKİKA

Haberin Özeti:

• Adam, oyuncak tabancaları iş yerinde fotoğraf çekimlerinde kullanmak üzere sipariş ettiğini söyledi.
• Ancak İsviçre’de silah yasaları gereği, gerçek silahlara benzeyen replikaların ithalatı için izin gerekiyor.
• İzin almadan ithalat yaptığı gerekçesiyle hakkında şartlı para cezası verildi ve suç kaydına işlendi.

Mahkeme Ne Dedi?

Bern Savcılığı, adamın oyuncakların gerçek silahlarla karıştırılabileceğini ve bu yüzden ithalat izni gerektiğini belirtti. Adam, bilmeden bu suçu işlediğini savunsa da, “dikkatsizlikle hareket ettiği” gerekçesiyle ceza aldı.

Verilen Ceza:

• 5 günlük şartlı para cezası (günlük 60 Frank)
• 100 Frank para cezası
• 500 Frank dava masrafı
  Toplamda 600 Frank ödemesi gerekiyor. Ceza şartlı olduğu için, iki yıl içinde yeniden suç işlemezse aktif hale gelmeyecek. Ancak bu süre zarfında tekrar suç işlerse ödeme zorunlu olacak.

Adam: “Şaşkına döndüm”

Adı açıklanmayan adam, 20 Minuten gazetesine verdiği demeçte, ürünleri sadece iş amaçlı sipariş ettiğini ve Amazon gibi büyük bir platformdan alışveriş yaptığı için yasal bir sorun beklemediğini söyledi. Ayrıca uzun süre yurtdışında olduğu için hakkında verilen kararı fark etmediğini, itiraz süresini kaçırdığını da ifade etti.

Amazon’un Yanıtı:

Amazon.com konuyla ilgili yanıt vermezken, Amazon Almanya sadece müşteri memnuniyetine önem verdiklerini ve sorun yaşayan müşterilerin doğrudan müşteri hizmetlerine başvurması gerektiğini belirtti.