İsviçre
İSVİÇRE’DEKİ DOĞUM ORANI DÜŞÜŞÜ DEVAM EDİYOR – ULUSLARARASI KARŞILAŞTIRMALAR ENDİŞE VERİYOR
İsviçre’de doğum oranları, 2024 yılı itibarıyla bir önceki yıla göre tekrar azalmış durumda. Bu düşüş, sadece İsviçre’yi değil, Avrupa’daki birçok ülkeyi de etkileyen bir trend halini almışken, yalnızca birkaç ülkede bu durumun tam tersi bir gelişme yaşanıyor. İlk verilere göre, kadınlar İsviçre’de 2024’te, 2023 yılına kıyasla daha az çocuk dünyaya getirdi.
Geçici verilere göre, doğum oranındaki düşüş, özellikle 2020-2022 yıllarındaki döneme kıyasla daha belirgin bir şekilde artmış bulunuyor. Bu veriler genellikle %6’ya kadar düşük olabilse de, 2018-2020 yıllarına kıyasla doğum oranlarındaki gerileme daha da belirginleşmiş durumda.
Doğum oranlarındaki bu değişim, 2020 yılının sonlarına doğru başlamıştı, yani COVID-19 pandemisinin başlangıcından yaklaşık dokuz ay sonra. Avrupa’nın çoğu ülkesinde bu dönemde ilk büyük düşüş gözlemlendi. Pandeminin en ağır şekilde yaşandığı Portekiz, İspanya ve İtalya’da ise bu düşüş daha belirgindi.
Ancak bazı ülkelerde, özellikle Danimarka, Almanya, Avusturya gibi devlet desteklerinin güçlü olduğu yerlerde, 2021 yılında karantina döneminin ardından kısa bir doğum artışı yaşandı. Bu ülkelerde doğum oranlarında 2022 yılı itibariyle yeniden bir düşüş başladı. Fransa gibi ülkelerde de 1.8 çocuk oranına kadar yükselmişken, doğum oranları 2022 yılı itibariyle azalmaya başladı.
İsviçre’de, 2023 sonunda doğum oranı 1.3 çocuk seviyesine geriledi. Benzer bir düşüş, Avusturya ve Birleşik Krallık’ta da görüldü. Almanya ve Çek Cumhuriyeti’nde ise doğum oranı 1.4 seviyelerine düştü.
Bu eğilim sadece Avrupa ile sınırlı kalmadı. Kanada ve Japonya gibi ülkelerde de doğum oranlarında düşüş yaşandı. Güney Kore’de ise zaten dünyadaki en düşük doğum oranı olan 0.8 çocuktan, 0.7’ye gerileyerek daha da azaldı.
Amerika Birleşik Devletleri’nde ise, pandemi veya diğer krizlerin doğum oranları üzerinde belirgin bir etkisi olmadığı görülüyor. 2022 yılında yapılan bir Amerikan çalışması, ABD’deki düşük enflasyon oranlarının bu ülkedeki doğum oranlarında daha az etki gösterdiğine işaret etti.
Avusturya’dan üç demograf, bu olguyu daha ayrıntılı inceledi ve özellikle enflasyonun doğum oranları üzerinde güçlü bir etkisi olduğunu ortaya koydu. Aynı zamanda aşıların da doğum oranları üzerinde kısa vadede olumsuz bir etkisi olduğu, ancak zamanla bunun tersine dönerek, bazı kadınların gebeliklerini aşı sürecinin tamamlanmasını bekleyerek erteledikleri gözlemlendi.
Pandeminin etkisinin azalmaya başladığı 2022’den sonra, yeni krizler ve ekonomik belirsizlikler, özellikle Ukrayna savaşı ve enflasyon artışı, doğum oranlarında yeni bir düşüşe yol açtı. Bu gelişme, 2023 yılı itibariyle birçok ülkede devam etti.
Demograf Philippe Wanner, özellikle İsviçre’de konut sıkıntısının, çiftlerin aile kurma süreçlerini ertelemelerine neden olabileceğini belirtti. Bunun dışında, uzun COVID’in genç kadınlar üzerindeki etkisinin de doğum oranlarını olumsuz etkileyebileceği öngörülüyor.
Ayrıca, evlilik sayılarında da bir düşüş gözlemleniyor: 2023 yılında yaklaşık 37.800 evlilik gerçekleşti, bu da pandemi öncesi yıllara göre %7’lik bir düşüşe işaret ediyor. 2021 yılında bu oran %10, 2020’de ise %14 azalmıştı.
Doğum oranlarındaki bu sürekli düşüş, sadece pandemiye bağlı bir gelişme olup olmadığı sorusunu gündeme getiriyor. Bu düşüşün ardında sosyal, ekonomik ve sağlıkla ilgili birçok faktörün etkili olduğu düşünülüyor. Bu gelişmelerin uzun vadede demografik yapıyı etkileyebileceği tahmin ediliyor.
Gündem
LUZERN’DE TUR OTOBÜSLER İÇİN YOLCU ALMAK İÇİN DURMA PARK ÜCRETİ 100 FRANKA YÜKSELDİ
Luzern, kitle turizmini denetim altına almak amacıyla şehir merkezindeki bazı bölgelerde yolcu almak için duran tur otobüslerinden 100 Frank park ücreti almaya başlıyor. Bu yeni uygulama, 2025 Mart ayında yürürlüğe girecek.
Yeni Uygulama: Park Ücreti ve Slot Yönetimi
Luzern’de yaz aylarında, özellikle Löwen Denkmal – Aslan Anıtı gibi popüler noktalarda, ortalama 280 tur otobüsü turistleri indirip alıyor. Bu yoğunluk, bazı yerel halk tarafından rahatsız edici bulunuyor. Bu nedenle Luzern Şehir Parlamentosu, merkezi bölgelerde park etmek ve yolcu almak için 100 Frank ücret almayı kararlaştırdı. Schwanenplatz, Kasernenplatz ve Löwenplatz gibi bölgelerde geçerli olacak bu uygulama, İsviçre’de ilk kez hayata geçirilecek. 2026 yılında devreye girmesi planlanan Slot Yönetimi sistemiyle, turist otobüslerinin şehirdeki dağılımı daha düzenli hale getirilecek.
Destek ve Eleştiriler
Luzern’deki Sosyalist Parti (SP), bu düzenlemeyi şehirdeki trafik ve turizm politikaları açısından olumlu bir gelişme olarak değerlendiriyor. Ancak, İsviçre Halk Partisi (SVP), uygulamanın şehre olan ilgiyi azaltabileceğini ve turist sayısının düşmesine neden olabileceğini savunuyor. SVP, özellikle Slot Yönetimi sisteminin gereksiz bir bürokrasi getirdiğini iddia ediyor.
Turizm Sektörünün Görüşleri
Luzern Turizm Sorumlusu Marcel Perren, yeni park ücretlerinin şehirdeki ticari faaliyetleri nasıl etkileyeceğini tahmin edemediklerini belirtiyor. Souvenir dükkanları, bu değişikliklerin satışlarını nasıl etkileyeceği konusunda belirsizlik yaşıyor.
Bu yeni düzenleme, Luzern’in kitle turizmiyle ilgili yaşadığı sorunları azaltmayı hedefliyor. Ancak, uygulamanın şehir turizmi üzerindeki etkileri önümüzdeki dönemde netleşecek.
Gündem
15 FARKLI SOMON BALIĞI TEST EDİLDİ: ALDİ, COOP VE MİGROS’UN ÜRÜNLERİ SINIFTA KALDI
YILBAŞI SOFRALARI İÇİN SOMON TERCİHLERİNE DİKKAT
Yılbaşı sofralarının vazgeçilmez lezzetlerinden tütsülenmiş somon, bu yıl tüketici testlerinden düşük not aldı. İsviçre’nin ünlü tüketici dergisi Saldo, 15 farklı tütsülenmiş somon ürününü hijyen, besin değeri ve kalite açısından değerlendirdi. Test sonuçları hem tüketici güvenliği hem de tercih edilen markalar konusunda dikkat çekici bulgular içeriyor.
DÖRT ÜRÜN “YETERSİZ” BULUNDU
Testte Migros, Coop ve Aldi’ye ait dört somon ürününde ciddi hijyen sorunları tespit edildi. Özellikle bu ürünlerin son kullanma tarihine kadar tazeliğini koruyamadığı, tüketimlerinin mide rahatsızlıklarına ve gıda zehirlenmesine yol açabileceği bildirildi. Ayrıca Coop ve Migros’un bazı ürünlerinde yüksek seviyede aerobik mezofilik bakteri bulundu. Aldi ise hijyen standartlarını geliştirme taahhüdünde bulundu.
YAĞ ASİDİ VE BESİN DEĞERİ İLE İLGİLİ SORUNLAR
Somonun sağlıklı kabul edilmesinde etkili olan Omega-3 yağ asitleri, çiftlik somonlarında yeterli seviyede bulunmadı. Bazı ürünlerde Omega-6 yağ asitlerinin, Omega-3’e oranla daha yüksek olduğu belirlendi. Uzmanlar, bu dengesizliğin sanayileşmiş ülkelerde halihazırda yüksek olan Omega-6 tüketimini artırdığını vurguladı. Ayrıca çiftlik somonlarının yabani somonlara göre daha az kalsiyum, iyot ve B12 vitamini içerdiği kaydedildi.
TÜKETİCİLER HATALI AĞIRLIK BİLGİLERİYLE KARŞILAŞTI
Ambalajlarda belirtilen ağırlık değerlerinin de tutarsız olduğu tespit edildi. Altı ürün, paket içeriği açısından eksik bulunurken, yedi ürün yasal sınırlar içinde değerlendirildi.
TESTİN KAZANANLARI: GLOBUS VE DENNER
Globus Delicatessa’nın Alaska Sockeye Pasifik Somonu ve Denner’in Sockeye Yabani Somonu, testte “çok iyi” derecesi alarak ilk sıralarda yer aldı. Bu ürünlerin hem tazelik hem de besin değeri açısından yüksek standartları koruduğu belirtildi. Globus’un ürünü 100 gram için 19.33 Frank fiyatıyla en pahalı ürün olarak dikkat çekerken, herhangi bir kusur tespit edilmedi. Denner’in ürünü ise ambalajdaki ağırlık sapması nedeniyle yarım puan kaybetti.
“YETERSİZ” OLARAK DEĞERLENDİRİLEN MARKALAR
Saldo’nun testine göre şu dört ürün “yetersiz” kategorisinde değerlendirildi:
- M-Budget/Migros: Atlantik Brötli Somonu
- Prix Garantie/Coop: Rauchlachs Sockeye
- Aldi: Almare Norwegese Seafood
- Migros: Alaska Yabani Somonu (Coho)
UZMANLARDAN TAVSİYE: YABANİ SOMON TERCİH EDİN
Saldo, tüketicilere özellikle Alaska’dan gelen yabani somon ürünlerini tercih etmelerini öneriyor. Besin değerleri açısından daha zengin olan yabani somonlar, hem sağlık hem de kalite açısından daha güvenilir bir seçenek sunuyor.
Gündem
İSVİÇRE’DE YENİ YASA: TEMU VE RICARDO GİBİ PLATFORMLARA KDV YÜKÜMLÜLÜĞÜ GELİYOR – FİYATLAR ZAMLANACAK
İsviçre’de dükkan kiralayıp, depo kiralayıp personel çalıştırarak İsviçre standartlarında maaş ödeyen yerel işletmeler ayakta kalmaya çalışırken, Temu ve benzeri şirketler ülkede ne depo kiralıyor ne de personel çalıştırıyor. Üstelik Çin Postası ile İsviçre Postası arasındaki ikili anlaşma sayesinde düşük maliyetle paketlerini müşterilere ulaştırıyor. Artan şikayetler ve esnafların tepkisi sonucu siyasiler bu duruma müdahale etti.
YENİ YASA NELERİ DEĞİŞTİRİYOR?
1 Ocak 2025 itibarıyla yürürlüğe girecek olan yeni yasa, dijital Online E Ticaret pazar yerlerini hizmet sağlayıcı olarak tanımlıyor. Bu kapsamda, İsviçre’deki kullanıcılar üzerinden yıllık 100 bin Frank veya daha fazla işlem hacmine ulaşan platformlar KDV ödemekle yükümlü olacak.
Hedefteki isimler: Temu ve Amazon
Bugüne kadar Temu ve Shein gibi uluslararası platformlar, İsviçre’deki satışlarından KDV ödemiyordu. Örneğin, Temu 2023 yılında İsviçre’de en az 350 milyon Frank gelir elde etti ancak bu satışlardan yaklaşık 28 milyon Frank KDV tahsil edilemedi.
Bunun nedeni, İsviçre gümrüğünün yalnızca 62 Frank üzerindeki ürünlere vergi uygulaması. Daha düşük bedelli ürünler için vergi tahsil etmek, işlem maliyetinden dolayı genellikle yapılmıyordu. Ancak yeni yasa, platformların bu vergiyi doğrudan ödemesini zorunlu hale getiriyor.
RICARDO KULLANICILARINI NASIL ETKİLEYECEK?
Ricardo.ch kullanıcılarının çoğu için önemli bir değişiklik olmayacak. Daha önce KDV mükellefi olmayanlar, yalnızca platformun yenilenen şartlarını kabul etmekle yetinecek. Ancak yıllık 100 bin Frank’ın üzerinde gelir elde eden satıcılar, artık KDV bilgilerini satış fiuyatlarına hesaplarına eklemek zorunda.
Ricardo CEO’su Francesco Vass, yeni düzenleme kapsamında kullanıcıların kafasında oluşan soru işaretlerini gidermek için yoğun çaba sarf ettiklerini belirtti. Ayrıca Ricardo, İsviçre Vergi Dairesi ile bilgi paylaşımını artıracak olsa da kullanıcı ücretlerine zam yapmayı planlamıyor.
AMERİKAN PLATFORMLARI TEPKİLİ
Ricardo, bu düzenlemeye karşı çıkmazken, Amazon gibi Amerikan devleri yasa değişikliğine sert tepki gösteriyor. Ancak İsviçre hükümeti, yurt dışındaki bu tepkilere rağmen düzenlemeyi uygulama kararlılığında.
Yeni yasanın, İsviçre ekonomisine milyonlarca Frank değerinde ek gelir sağlaması bekleniyor. Özellikle Temu ve Amazon gibi platformlardan elde edilecek KDV gelirleri, yerel ekonomiye önemli katkılar sunacak.
İsviçre’nin önde gelen e-ticaret mağazalarından www.swissgadget.ch’nin Türk sahibi C. Baysal, alınan kararla ilgili İsviçrenin Sesi’ne şu açıklamalarda bulundu:
“Bu kararın alınması için Perakendeciler Birliği ile büyük mücadele verdik. Biz İsviçre’de depo kirası ödeyip personel çalıştırıyor, çalışanlarımıza İsviçre standartlarında maaş ödüyoruz. Ayrıca İsviçre’de vergi ve KDV ödemek zorundayız. İsviçre Postası ile paket başı neredeyse 10 Frank kargo ödemek zorundayız. Bu nedenle fiyatlarımızı mecburen bu koşullara göre ayarlıyoruz. Ancak Temu ve benzeri oluşumlar her alanda dengesiz bir rekabet ortamı yarattı. Vergiü KDV ve kargo ödemeden ürün gönderiyorlar. Bu duruma bir ‘dur’ denilmeliydi. Ancak alınan önlemler yetersiz. Daha fazla kısıtlamalar şart.”
Bu ifadeler, İsviçre’deki e-ticaret sektöründe yerel işletmelerin yaşadığı zorlukları ve bu sorunların çözümüne yönelik beklentileri açıkça ortaya koyuyor.
-
E-Dergi10 ay önce
İsviçre’nin Sesi Şubat 2024
-
Ekonomi9 ay önce
İsviçre’de Maaş Dengesi: Ortalama bir Kişinin Maaşı 6788 CHF
-
Yaşam8 ay önce
Kıskanç Kaynana Belirtileri: Gözden Kaçırmamanız Gereken 10 İşaret
-
İsviçre10 ay önce
Dünyanın En İyi Sağlık Kurumları: İlk 250 Hastane Sıralamasında İsviçre’den 10 Hastane
-
Dünya1 ay önce
META’NIN COVİD-19 AŞILARIYLA İLGİLİ YANILTICI BİLGİ KARARI: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜNÜ KISITLIYOR MU?
-
Gündem1 ay önce
ERDOĞAN KARŞITI PAYLAŞIMLARI SIĞINMA BAŞVURUSUNDA HAKLI GEREKÇE OLARAK GÖRÜLMEDİ
-
Gündem3 ay önce
HÄGENDORF’TA TÜRKÇE “SİZ BENİ YAKTINIZ SİZ!” DİYE BAĞIRDIĞI DUYULAN ADAM KENDİNİ YAKTI: DURUMU AĞIR, HELİKOPTERLE HASTANEYE KALDIRILDI
-
Gündem1 ay önce
TÜRKİYE’DEN GELEN SIĞINMA BAŞVURULARINA GETİRİLEN SERT UYGULAMALARA TEPKİ